علیرضا ذیحق ین یارادیجیلیق اؤرنکلریندن:
1- حئکایه بؤلومو
غریب دوشموش نازلی جانلار
" حئكايه "
- گؤزه لیم گئده لیم یا یوخ ؟ بیر گیتاریم دی ، بیرده نئچه گؤزل خاطیره . بیرده سن .
- منجه تلَسمه . گل شیشه ده قالان یاریمچیق عطیردن بیر آز سن وور ، بیر آزدا من . سونرا بیر دؤیونجا اؤپوشه ک . منی باس باغرینا. دون گئجه بیزیم گئجه میزایدی. صاباح ایسه سیخینتی میز نه وارسا بیته جک . دونن آخشام دان بو گونه جان شاهانه بیرلحظه لر کئچیر دیک . راضی قالدین می ؟
- دولغون بیر حیات یاشادیق . سئوگی ایله ، سایقی ایله و بیر گئجه اولورسادا صاباحلاری هئچ دوشونمه دن. سن نه تکجه بو دونیانین لذت لرینی ، بلکه جنت ده یاشانان لذت لری ده منه یاشاتدین . هئچ بیر نیسگیلیم قالمادی . ایندی قوینوم دا سان ، گوله قونان بیر آری یام . گولوشوروک، اؤپوشوروک و یئنه دویماق بیلمیریک . سنجه عشق نه دئمک می ؟
- عشقی تکجه کؤنول آنلار ، بیرده گؤز، دیله گتیرمک چتین ایش .
- سنین گیتارین ، منیم رقصیم ، ییرده ساچلاریم ،همده سنین حئیران باخیشلارین طوفان قوپاراجاق . یاساق لارلا قاینایان بو شَهَرده .
- داها واختی دیر دوشه ک یولا. چانتانی اونوتما . دنیز بیزی گؤزله ییر.
- ایسترسن می ، گئجه یازدیغیمیز مکتوبو اوخویاسان گؤره ک نه یازمیشیق؟
- منجه اوخومویاق !
- سن اوخو . سسینی دویونجا دویماق ایستیره م . بو سعادتی مندن اسیرگه مه !
- اوخویوم دا... بودا بیزیم مکتوبوموز . گاه سنین ال یازمان دیر گاه منیم. دوغرودان بیز نه لر یازمیشیق ؟ منیم اوچون ده ماراقلی گلیر . قولاق وئر اوخویورام : " بیربیریمیزه وورولدوق . لاپ ائله جاندان . توپلوم دا اله اله وئریب دولانماغیمیز یاساق . گولمه یی میز اؤپوشمه یی میز یاساق . رقصی میز آوازیمیز سازیمیز، وبیر قدح چاخیر ایچمه میز یاساق. گؤزلرده یورولدو، بیری بیرینه سئوگی دویغولارینی گؤندَرمک دن ... گیزلینجه آما هراَیلَنجه سربست.... آزادلیق دان تکجه بیر خییاوان قاللیب بیرده تاریخ ده خاطیره . شعیره صنعته موسیقی یه کؤنول وئرمک ده ، آج قالماق کیمی... البته یالان یئره مدح ائتمه ک و هونرده صنعت ده هر اَسَن یئله بویون اَیمَک باشقا بیر زاد ... بیز بو گئجه نی چیلیغین لارا دؤنوب سئودی ییمیزموزیک لرله رقص ائدیریک... سیقارا دومانینا هئچ آلیشیغیمیز یوخ آما قاچاقجا چاخیر آلیب بیربیریمیزین ساغلیغینا قدح لر بوشالدیب اوره ک دن گولموشوک ... چوخ چالیشدیق ، چوخ ال لش دیک آما تکجه دیری قالدیق . یوردوموزدا ایسه ایش یوخ ، غریب دوشدوق . باهالیق دا گونو گون دن بَتَر. نه ائویمیزاولدو نه تعطیلیمیز. تکجه قارنی دولدوروب تووالته یول دؤیمه ک داها بئزیجی . یوخسوللوق یامان بیرزاد ایمیش. قویون اولماق دا چوخ چتین.... داها بسدی . سینمیش قلم لر ، یانمیش سازلار ، خمیر اولموش کیتابلار وخسته لره پول گؤزو ایله یاناشان حکیم لر دییاریندا ، بو قلم داها نه یه یارار . سیندیرقلمی گؤزه لیم سیندیر!
- بو مکتوب ائله بوقدر .
- گؤره رداها منیم سییاه گؤزلو گؤیچک دیلداریم . آنجاق بو مکتوبودا اودا وئرسه ک داها یاخشی.
خزر ایله آراز هتل دن آیریلدیلار. دنیزه چاتماغا چوخ تلسمیردیلر . مئیدان لارین بیرینده ، خالقین ایزدحامی اونلاری اورایا ساری چکدی . بیری نین بوینونونا کندیر سالیب دارا آسماق ایستیردیلر . نه سوچ ایشله میشدی بیلمه دیلر. آما بئله بیر اؤلوم لره باخماغی هئچ سئومز دیلر . باش آلیب گئتدیلر. سونوندا بیر آوتوباسا مینیب اؤزلرینی دنیزه یئتیردیلر . گونشین قیزمارلیغی اودا فارس خَلیجینده ، لاپ ائله صوبح چاغلاریندان باشلانیردی . دنیزین بیر حیصه سینی حاصارلار لا آییرمیشدیلار . قادین لار آیری کیشی لر آیری.
آراز گیتارینی قاب دان چیخاریب باشلادی چالماغا و خزر یایلیقینی باش دان آچیب ساچلارینی هؤروک هؤروک دالغالاندیردی. سونرا اؤزوده دوشدو رقصه . خالقین حئیرانلیغی وشادلیق های کوی لری ، اَل چالمالار لا قاریشمیشدی . آراز وار گوجو ایله خزرین سئودی یی ملودی لری سسلندیریردی و خزر دلی جه اویناییب اؤیره ندی یی رقص لری گؤزه ل جه ایفا ائدیردی . سس کوی دوشدو کی گلیرلر . بیری دئدی : " آی قیز اؤنجه یایلیقینی اؤرت ...خزر هئچ اؤزونه آلمادی. چانتاسینی خالقا ساری توزارلارکن آرزو آدلی یئنی یئتمه بیر قیز اونو گؤیده توتدو . سونرا دا گیتاری آراز دان آلیب قابی ایله بیرگه ، بیر بالاجا اوغلانا تؤحفه وئردی. جماعت یول وئرمه سه لرده مأمور لار قالابالیغی سؤکوردولر. بیرقالماقال ایدی گل گؤره سن . خزر له آراز دا اَل اله سولار ایچره ، یول گئتمک ده . دنیز بیردن بیره درین لشدی و تکجه باشلاری گؤروندو . سونرا داها اونلاردان بیرخبر اولمادی.
" آرزو" آدلی قیز هیچقیردی و چانتانی آچاراق تکجه بیر یازی گؤردو : " ایمان دئمک ، طوفان قوپارمیش بیر بایراق دیر کی ، بیر اوشاغین معصوم اَللری ، اونو بیرگون قیزیل گولون کؤلگه سینده ،همیشه لیک تاپاجاق دیر ! "
بالاجا اوغلان دا " اومود " ایدی و آناسی گیتاری اونون اَلیندن آلاراق اوزه رینده تکجه ایکی آد گؤردو " خزر ، آراز " و ایکی دامجی گؤز یاشی. دامجی لار قادینین اؤز گؤز یاشلاریدی . آدی " اولدوز" ایدی و گیتاری وئردی اَرینه . اَری"یاشار" بَیه .
2023
قوردون گؤزو پاريلدار
" حئكايه "
اوتوبوس دان ائنيب آياقيمي يئره قوياركن ، ديزه جان قارا باتماغيما اؤزوم ده اينانا بيلمه ديم . ائنديم آمما اؤزومو تاپاركن بو ايشيم دن كور پشمان اولسام دا اوتوبوس چيخيب گئتميشدي و اَليم دن بير ايش گلمزدي.
ديزلريمي يولون كناريندا كي قاردان ديشاري چيخارداركن جادّه دن كئچديم او تايا كي گؤزايشله ديكجه چن له قارايدي كي داغي داشي چؤلو بوروموشدو و هئچ بير جيغيردا يوخ ايدي كي آدام گئتمه يه بير يول تاپا .
كنده جان پييادا قيرخ دقيقه يول ايدي آمما قارلي بورانلي گونلرده بير ساعاتا آنجاق چاتماق اولاردي. تكجه قارالتي ايديم كي يئرده گؤي ده اؤز باخيشيم دا گؤزه دَييرديم . سويوق شاختا مني كيري در كن تيقتيك بؤركو بوغلزيما جان ائنديريب تكجه گؤزلريم ائشيك ده قالميشدي. جانيم دا ائله بير قورخو اوتورموشدو كي كنده گئتمك دن چكينديم آمما ها گؤزله ديم گؤردوم جادّه دن هئچ ماشين گليب گئتمير.
يون جوراب و خَزلي چكمه آياقيم دا اولورسا دا آياق بارماقلاريم باشلاميشديلار اوشومه يه . گؤردوم اگر آرتيق دايانام سويوق دان قوروياجايام و يوللارين زوو و قارلي اولدوغونا گؤره توركيه تيرئلي لري كي هر دقيقه اوردان كئچر ديلر يولا چيخماميشديلار . او اوتوبوس ايسه كي گون ده سحر ساعات يئددي ده خوي دان ماكويا چيخاردي ، ياري يولدا ايدي كي چيس و دومان اَلين دن يولا چيخماغينا پئشمان اولموشدو .آمما هردن ده بعضي يئرلرين هاواسي آچيق و چن سيز دومان سيز اولدوغونا گؤره ، شوفر اوره ك تاپيپ يولونا دوام ائديردي. شوفر كي بو يولو گون ده گئديب گلدي ييمه گؤره مني تاني ييردي كنده گئتمه ييم دن نيگران ايدي و من ائنمه ميش دئدي :
" گل بو داشي اَته يين دن تؤك و كنده گئتمك دن واز كئچ كي بورالارا چوخ آغير قار ياغيب و زحمته دوشه جك سن . "
آمما گنج ليك و دلي قانلي ليق ، منه ايذين وئرمه دي كي اؤزومو سينديرام و ايندي هَچَله دوشوب نئيله دي ييمه قالميشديم . گؤردوم يولا دوشمك دن علاوه باشقا چاره م يوخ دي. يولو كي قارلار آلتيندا گؤزدن ايتميشدي تانيديغيم اوچون ،باسلاديم گئتمه يه . آياقلاريم هر آدديم دا ديزه جان قارا باتيب كيپريك لريم ايسه قار قيروو باغليرديلار . دفعه لرجه اَليم ده كي اَلجك لرله گؤزلريمي سيلسه م ده يئنه بو ايشه مجبور اولوردوم . سازاقلي بوزكيمي يئل ، سومويومه و ايلي ييمه ايشله ين سويوق ايله قارلاري داغ دان داشدان گؤتوروب اوستومه سَپه ركن ، پالتارلاريم دا بالا – بالا آغا چاليردي.
آزجا گئيديك ده آياق لاريم هئي يورولوب دايانيرديم . آمما دينجيمي آلماقلا يئنه يولا دوشوردوم . كندين ياري يوللارين دا بير دؤنوم وارايدي و بير باغ كي آلچاق و سوواق لي دوواري له گؤز اؤنون كسيردي و باغين آغاج لاري كهريز له سوواريلديغي اوچون اوردا نئچه قويو . دئمات بير كند ايدي كي اوردا فقط نوخود بوغدا اَكَر دي لر و او آغاجلاردان باشقا ياي يازدا ايسه بير كؤلگه ليك و ياشيل ليق تاپانمازدين .شانسا اورادا دوشموشدي منه آمما تك ده دئييلديم و ايكي يولداش ايديق . فقط او دوستوم نيشانلي اولدوغونا گؤره چوخلي گونلر ايش دن اَكيليب مدرسه يه گلمزدي. من ده هم معلّيم ايديم هم مدير چوخ اوستون وورمازديم .من كي بيرنئچه آن اؤنجه سويوق دان سوزاليب آز قالا دونوردوم يئري يه ركن جانيم آزچوخ قيزيشيردي آمما قارلاري آياقلاييب يولا دوام ائتمك مني قورخودوردي و قارشيما نه چيخاجاق فيكري ، مني اوكي وار اوزوردي. آدام گؤز اؤنونو گؤرورسه و او گؤروش دن بير راحاتليق دويورسا گؤرمه يينجه ايستهر ايسته مز او گيزلي لي يين خوفي آدامي او قَدَرده سارسيدير .
بونا گؤره ده او گيزلي ليك و آغا بورونموش يون سوز تورپاق لار و داغلار قارشيندا و يئرده گؤي ده بير ايز و قوش اوچوشو اولملدان تك باشينا يورومك ، منه آجي دويغولار و كدرلي آنلار ياشاديردي. قاباغا گئتمك دن باشقا بير يولوم يوخ ايدي . بير آن دوشوندوم اينسا نين آلني نا نه يازيليرسا او اولور و باشا گلني چكمك گرك . بو دوشونجه كي من هئچ واخت حياتيم دا اونا اينانماميسديم بير آندا منه گوج و استقامت وئرديو ايچري دن جوشان قورخو دويغولاري كي اَل آياقيمي اسديريردي منيم وارليقيم دان قاناد آچيب گؤرونمز لره اوچدو . داغ اَته يين ده دؤنومه چاتاركن بير سس دويوب اؤلوئمو گؤزه آلديم . بيلديم كي اوسس بير قورد هورويوشون دن باشقا بير زاد اولانماز. اْ آياقيم اَسه ركن يئنه او آلين يازيسينا اينانميش دوشونجه ، منيم عاغليما گليب آللاه دان يارديم ديله ديم . هئچ واخت تانري ني اؤزومه او قَدَر يلخين حيس ائتمه ميشديم . سانكي روحومون تكجه آسيلاجاق و گؤرونمز يارديمچي سي تانري ني يادا سالماق ايدي.من كي جيبيم ده حتتا بير بالاجا پيچاق دا يوخ ايدي ديزلزيم ده يئني قودرَت دويوب ايره لي گئتديم . حاصارلي باغي و او دؤنگه ني كئچر كن بو اينيلتي سسي داها آرتيق قولاغيما دَيدي. يول اوستون ده آغزي آزجا آچيق اولان بير قويو وارايدي كي كهريزين ايمتيدادين دايدي كي اوردان باغا سو گئده ركن كهريزي گيريب آريتلاماق اوچون ده قويونون آغزي نا بير داش قويولموشدي.
اينيلتي يه باخمادان يئيين – يئيين يورويوردوم كي آزجا دا گئتسه يديم كند گؤروشه ردي. آمما من گئتديك جه او سس قولاغيم دا داها آرتيق سسله نيردي و اوره ييم ده ائله بير حيسّ ياراديردي كي آياقيم گئتمه يه گلميردي و سانكي گرك بري نين يارديمينا چاتارديم . قورخوما غلبه ائديب او سسه ساري آياق باسديم و گؤزومون اؤنونو چن بورويوب نئچه مئتير لي ييمي گؤرمه دن عاجيز اولسام دا او اينيلتي يه ساري گئديب گؤردوم بير قورد بالاسي بوينونا جان قويويا دوشوب و باشي قويونون بوجاغينا ايليشدي يي اوچون آنجاق ائلي يه بيليب اؤزونو او جور آسلاق لي ساخلايا . نئله دي ييمه قالديم و قاچماق ايسته ديم كي اگر قوردون جانيني قورتارسايديم دا منيم جانيم اونون اَلين دن قورتولماياجاق ايدي. بير نئچه آدديم اوزاقلاشديم آمما يئني دن گئري قاييديب بوينوم داكي شالي چيخاريب قوردون بوينونا دولاشديريب نه گوجوم وارسا اونو اويان بويانا چكيب قويودان چيخارتديم .
قوردون پارلاق گؤزلرينه باخاركن اونون گؤزلرين ده كي سئوينج ، محبت و آجي ياشلار بوتون قورخولاريمي يويوب آپاردي و اَل آتديم بوينون دان شالي آچيب اؤزبوينوما سالديم . اَليم له اونون بُوز و ايسلاق توك لريني تومارلاركن يولا دوشوب گئتديم . هاوتنين چن اولدوغونا گؤره اوزاقلاشمادان گئري يه دؤنوب احوالاتي گؤزدن كئچيره ركن باشقا ايكي بؤيوك قورد گؤردوم كي بالالاريني ديل لري له يالاييب منه باخاركن قولاق لاريني دَبه ردير ديلر . من اونلارين ايشيلتي لي گؤزلرينه باخيب آزجا دايانديق دان سونرا يولومو توتوب گئتديم و كنده كي چاتديم ايت لر اوستومه يومولوب مني گؤرهركن سوسدولار . او ايت لرمني تانيرديلار و گليب مدرسه نين دووارسيز حشيَطين ده گونش له نر كن ، چؤره ك دن يئمه ك دن هرنه وارسا اونلارا دا وئره رديم . مدرسه يه كي چاتديم هئچ كسي گؤرمه ديم . اوشاقلار مدرسه يه گلمك ايسته سه يديلر ده قارلار اونلارا بوي وئرمز دي. سوباني يانديريب قيزيشاركن دُنومون آچيلماقي ساعاتلار چكدي آمما يئنه شاگيردلردن كيمسه گلمه دي. كند اهلي بو بو چن دومان و آغير قاري گؤروب ائودن ديشاري چيخماغا دا حؤوصله ائتمه ميشديلر .ناهار چاغينا جان بير چاي دمله ييب يومورتا ياغا ساليب يئديك دن سونرا ، مدرسه نين واختي قورتولدوق دا يئنه يولا دوشوب او قارلي يوللاري گئتديك ده داها هئچ قورخو نه نه قانيم دا نه سومويوم ده و نه اوره ييم ده مني اَسديريب دِهشته سالميردي . من قارلاري اَزيب يولومو ايتيرمه دن چايلاق لاردا كئچيب جادّه يه چاتسام دا ، چوخ دؤزمه دن بير ميني بوس راس گليب اونا آتيلاركن اؤزومو ائوه يئتيريب شامي يئييب يئمه ز گيرديم ياتاغيما و اوزون – اوزون دوشونجه لره دالاركن آنام منيم آييق اولدوغومو آنلاييب باشيني ياستيغا قوياراق سوروشدو :
" سن بويون اؤزون ده دئييلسن . هئي يئرين ده دؤنوب چاباليرسان . دوزون دئه گؤروم نه يه فيكيرله شي سن ؟ بيه سنه دئمه ميشه م يوزون ياريسي اَللي دي و هئش زاد ا خاطير اؤزون اوزمه !"
" فقط يوخوم قاچيب . يوخسا بيرزاديم دئييل . اولماسا بير ناغيل دئه بلكه يوخوم گله !"
آنام گولومسه ركن دئدي : " بَيه سن اوشاق سان كي سنه ناغيل دييه م ؟ "
" هله ده اوشاقام آنا ! فقط طاماح ، يالان و گوناه لاريمي آنلاركن بيليره م كي اوشاق دئييله م . بؤيودوكجه معصوميت لر نييه قاچير مَطَله م آنا ؟ منه اوشاقليق دا بير ناغيل دييه ر دين . آدي بخت اولدوزويدي. دييه ردين بير زاد آدامين قيسمه تين ده اولورسا گليب تاپار. اوناغيل دا دئمه زدين كي گله جه ييز اوچون چاليشمايين آمما دييه ردين هر ايش ده آللاها توكّل ائدين كي اؤزوزو اودا كؤزه وورسازدا آللاه اگر ايسته مه سه بير زاد اولماز ."
آنام آزجا دوروخاركن باشلادي ناغيلا . آمما ناغيلين سونونو ائشيتمه دن يوخويا داليب ياتميشديم . اوناغيل دان تكجه بونلار ياديم دا قاليب :
"گؤي ده ايكي اولدوز واريميش كي اونلار بير – بير لريني جان دان سئوه رك ، آي اونلارا حسرت له باخاردي. آي اؤز تك لي يين دن بيخاراق بير گون اونلارا ياخين لاشاركن سئوگي سيز بير اوره يين آجيسين دان دانيشدي، هم ده گئجه دن گئجه يه بير شكيله دوشوب يئر كوره سي نين اونسوز بير قارا داش اولدوغون دان . سورا اونلاري اؤزونه اَن عزيز دوست ساياراق گيردي اورتالارينا كي هر ايكيسي له ده راحات دانيشا بيلسين . آي بيلمه دي كي بو ايشي له ايكي سئوگيليني ده بير – بيرين دن آييراراق اونلاري دا اؤزو تك يالقيز ليقا محكوم ائديب دي. سئوگيلي اولدوزلار بير – بير لريني گؤرمه دن داريخاراق آيين آرادان چيخماسيني ايسته ديلر . آي سؤزه باخمادي و اولدوزلار آللاها يالوارديلار . آللاه دا او اولدوزلاري دينله ركن گديك لرده و بوران لاردا ديدرگين قالان اينسانلاري يادا ساليب اونلارين دونيا دوردوقجا بيرگه ياشامالاري اوچون دوشونجه يه دالدي. تانري اولدوزلارين چوخلوغونو و آيين بير دانه لي ييني گؤره رك آيين اوره يينه دَيمه دن او ايكي اولدوزو يئره ائنديريب يئني ياراتديقي بير يارانيشين گؤزلرينه چئويردي. بئله ليك له بو اولدوزلار قوردلارين دونيايا باخان ايشيقلي گؤزلري اولدولار . بو ايكي عاشيق اولدوز بئله ليك له بير – بير لرين دن آيريلمادان قارلي بورانلي گئجه لرين اينسانلار اوچون پارلايان اولدوزلاري اولدولار . بير آي سيز و قارانليق گئجه ده ايسه قاردان دومان دان يولونو آزميش و اؤلوم جايناغيندا چيرپيشان بؤيوك بير ائله ، پارلاق گؤزلري له چيراغ اولوب داغلار دؤشون ده كي درين و ايستي بير غارين يولونو گؤسترديلر . او كؤچَري ائل بئله ليك له قيريليب اؤلمك دن قورتولونجا هله ده ياشام لارينا دوام وئريب قوردلارين وارليقين مو بارك و قوتسال سايير لار . .. "
آنام داها نه لر دئدي ياديمدا قالماييب آنجاق اونون بوسؤزلريني ده او ناغيلي دينله ركن ايشيديرديم كي دئييردي :
" آللاهين ايسته يي اولمازسا ، اينسان ايسته يي بير كؤپويون سو اوزه رينده باتماسي كيمي دير. چتين آنلاردا اوره ييني قورخويا يوخ ، تانري نين لوطفونه تاپشير!"
23/8/84
بو تورک اونلار تات کیتابلار فارس
" حئكايه "
بیزیم بو معلیمی میز او قَدَر سؤزه باخماز ایدی کی آتاسی دا اونون قولاغی نین آغریسینا باخمایاراق ، دفعه لر جه قولاغینی چکمیشدی . وار دؤولتی دده ائوینده بوراخیب پول قازانماق اوچون کَت لره یول دؤیموشدو آما بیلمیردی کی عاققی والدین اولماقین آللاه طرفیندن نه قدر جزاسی وار و او جزاسینی ایلک گوندن چکمه یه باشلادی . دیپلم آلیب معلم یازیلمیشدی . او زامانلار ائله دئییل دی کی ایش سیز لیک دن معلیم اولماق دا بیریاغلی ایش اولا و بیر دئوین بورنوزونو سیندیرماق کیمی چتین . ائده بیلر دی بانک دا ، عدلیه ده و چئشیدلی اداره لرده استیخدام اولا . آما او گئتمیشدی معلیم چی لیک دالیجا و دئییردی عشقیم اونادی . آتاسی ها دئمیشدی عالی تحصیلات آل تاکی کند معلیمی اولماق عوضی بیریونیورسیته ده اوستاد آل قولاغ آسمامیشدی و فیکر ائدیردی کی نه قدر تئز معلیم اولورسا او قدر چوخ جماعتینیاراسیندان تیکان چیخارداجاق دی . آتاسی اونون قولاغینا نه قدر اوخوسادا کی اصلن درسی مشقی اؤتور گل بازاردا تاجیرلیک ائله اونون قولاغینا باتمامیشدی . تا کی بیر گون پاتداغا باتاراق گؤرموشدو گوناهلار هامیسی اونون قولاغیندا ایدی . سؤز دینله مک سانکی اونا گلمه میشدی . تا کی بیله سینی بولبول آباد کندینه معلیمیوللادیلار . ایکی ساعات کنده پییادا حالدا و ماشین لا یول دؤیه رک گؤردومدرسه دولودور بوشونان . نه پنجره سی وار نه قاپ باجاسی ، نه صندلی وار نه میزی . گئتدی کدخدانین سوراغینا . گؤردو به نه دئییر او باشا دوشمور ، او نه دئییر بو باشا دوشمور . سانکی کدخدانین قولاق لاری آغیر ائشیدیردی . آنجاق بیری کی اونون دیلینی باشا دوشوردو دئدی : " من دن ائشیت سن گئت دالان دا دؤنوب باخما . اوشاقلار نه فارسی بیلیرلر نه تورکجه . یعنی سنین ایشین سویوق دمیر تاپداماق اولاجاق . حتتا توتاق کییئنه گلیب مدرسه یه قاپ باجا سالالار گینه ایکی اوچ گونون قوناغی سان سن . " بیزیم معلیمی میز کی بو ایشی عشق و کؤنول ایله سئچمیشدییئنه بو سؤزلری سانکی قولاغی ائشیتمه دی . آز گئتدی چوخ گئتدی و یولون چوخون باشماق داغیداراق ، تاکییئتیردی اداره یه . قضیه نی دئدی کی دام دوواردان باشقا اوردا هئچ زاد یوخ دی . جماعت ده باشقا دیل ده دانیشاراق دئدیک لریندن باش آچانمیرام . منی وئرین آیری کنده . آما هئچ کندده بوش یئریوخ ایدی و دئدیلر بو ایلی اوردا گئچین تاکی گلن ایل بیر فیکیر قیلاق . بیله سینه بیر بنانان نئچه فعله وئریب قاپ باجانییئنی دن آسماق اوچون اونلارییولا سالدیلار . میز صندل ده وئریب دیلیندن کاغاذ آلدیلار کی بونلارین بیری ایتیرسهیا مدرسه یه خسارت یئتیریرسه پول لارینی سندن آلاجاییق . بیزیم معلیمی میز کی سئوینجک اولموشدو هرنه کاغاذ کی قاباغینا قویوردولار ایمضالاییببارماق باسیردی . بیر آی درس ایلیندن گئچمیشدی کی مدرسه ایپه ساپا گلدی . آما هله کیمسه اوشاقینی مدرسه یهیازدیر مامیشدی. دوشدو قاپی قاپی شاگیرد آختارماغا آما یئنه کیمسه نی باشا سالانمادی . تا کی ژاندارمانین گوجونن یئددی نفر تاپیلدی که مدرسه یه گله . او تورک کیتابلار فارس شاگیردلر تات . نه بو بیر شئی قاندیرا بیلیردی نه اونلار بیر شئی قانیردیلار . باشیندان توستو قالخیب آز قالا دلی اولسادا، یئنه معلیم چی لیک اونون عشقی اولوب اَل چکنمیردی . کیلاسلارا بو گون لوک له دوام ائدیردی کی بیر گون گلدی گؤردو نه تکجه قاپی پنجره و میز صندل لر یوخ دولار بلکه دام دوواری دا سؤکوب آپاریب لار .
بیر اَلی اولدو بیر باشی و قاچدی اداره یه. دورومو آنلادارکن اداره اونو سوچلو بیلب اوستونه شیکایت ائتدی . دئدی لر گتیر وئر بیزیم پولو.
بیزیم معلیمی میز نئیله سین نئله مه سین کتدی لرین اوستونه شیکایت ائتدی . آما پاسگاه دئدی قیرخ ائو وار اوردا کی قیرخی نین دا یوزه یاخین اوغورلوق دوسییه سی وار . کیمسه نین بوینوناییخماق اولماز مگر اینکی گؤزون له گؤره سن و نئچه نفر شاهیدین اولا . شیکایتی رد اولدو وگئتدی شاگیر لری نین سوراغینا کی سانکی اصلن اونو تانیمیردیلار. ایش لری اولموشدو یا مال اوتارماق دییا فرش توخوماق . بیرقادینا راس گلدی کی آز چوخ تورکو بیلیردی و دئدی : " تا ازیلمه میشیئرین قولاغین دیبی اولماییب بوردان چیخ گئت . شوکر ائله کی اؤزون اوغورلاماییبلار . وار دؤولتلی بیری اولسایدین بیل کی سنی ده اوغورلویوب عائیله ندن پول کسه جَی ایدیلر . "
معلیم کی هله بیر تیکه چؤره ک قازانمامیش دده سی نین آیاقینا دوشموشدو کی بلکه دؤولتین پولون وئریب اونو زیندان دان قورتارا ، بو شریف شوغلو بیر دفعه لیک اوتوردو و دده سی قولاغیندانیاپیشاراق آپاردی قویدو بازارا کی باشلاسین آل وئره .
ایندی اوتوز ایل او گونلردن گئچیر و بیزیم معلیمی میزین دوغوزو اسکیک اولاراق ، دونیانین کئفینی چیخادیر و اوتوز ایل خیدمت لرینی بیتیره ن معلیم لر معاشینیئتمه مه سی اوزره ، شریف شوغلو لارییا تاکسی سورمک دییا کی دووار لاردیبینده اوتوروب بدبخت چی لیک لرینییادا سالیب تسبئح چؤوورمک .
بير تورك قيزي نين روحو
حئکایه
ائل اوبا دوشمان اَليندن كؤچوردو و يئني تورپاق لار داليسيجا ايدي . باريشيق قانا بله ن ميشدي و قيلينج لار ايله اوخلار ايديلار كي حققي ناحققي بللي ائديردي . ساواش قانلي بايراغيني قالديرميشدي و اي ييت تورك لر جاندان كئچركن اونلارين وارليقينا يوروش ائده ن يابانجي لاري آياقدان سالاراق اؤزلري ده سون بير پوسقودا و سيغينجاق دا يئرله شيب قيزجيغاز لاري ، اوشاقلاري و قادين لاري قورويوردولار . ياد ائللردن خبر گلميشدي كي بير تورك قيزي اونلارين اَلينده اسير اولاراق ، تئز گئژ اونلارين يئريني دئييب داها او ائل دن اثر قالماياجاق دي . بو سؤز دوغرو ايدي و مارال آديندا بير قيز دوشمان اَلينده اولمايان آجي لارا قاتلانيردي . داها گوجو سارسيلميشدي و آز قاليردي تجاووزا اوغرايا كي دئدي: " تور ك ائل لري يئنيلمز ديلر . بو آرادا بير نئچه ائل جاندان دوشسه ده باشقا يورد لاردا كي تورك لر اينتيقام بايراغي قاغزاياجاق لار . روحلاري ساواشسادا اوندا عاغيلا گلمز ظفر لره ال چاتارلار . . بيزيم آنا ديليميزي بيله ن بيري گلسين كي من ائليميزين هانسي يئره پناه آپارديق لاريني اونا آچيق لايييم . نييه كي من اؤز ديليمده دانيشا بيلر كن و اونو قانان وارسا ، ياد ديلده دانيشماقي عار بيليره م ." بيري گليب توركجه دانيشاراق اوندان ايسته دي كي ائل اوباسين دان قالان لارين يئريني بللي ائتسين كي يوخسا ساچلارين دان آتا باغلاييب ناموسونا توخوناركن يئرده سورويه جك لر . مارال دئدي : " سؤزون دوزون ايسته سز اونلارا ياخين لاشماق اوچون گرك كي قورد لارين ييغينجاقي قورد لار دره سين دن كئچه سيز تا اونلارا چاتاسيز . قوردلار دره سيني كئچه رك بير شلاله واركي اونون آلتيندا داش كؤهول لر واردي و منيم ائليم اوردا دي " قيزين دئيك لري دوغرو ايدي و هئچ يالاني يوخ ايدي . آما بيليردي كي قوردلار دره سين دن كئچمك ، هر كسين ايش دئييل و دوشمانين سون نفس لريني آلاجاق دي . آما سايي لاري بير آز آزالمالي دير .يابانجي لار كي قوردلار دره سيني تانيميرديلار قيزدان ايسته ديلر كي قاباغا دوشه و اونلاري اؤزائللرينه چاتديرا . دوشمان آتلارا مينه رك اسلحه يه بورونوب قيزين داليجا توزسالاراق آت چاپيپ قورد لار دره سينه يول دؤيوردولركي مارال اونلاري بير اوچوروما ياخين لاشديريب وار گوجو ايله آت سوردو كي اونلارين سرعت لري آزالمايا و مارال اوچورومو گؤرجك آتي نين ديرناق لارين دان قالخان توزايله اؤزونو آتدي اوچوروما و اونون آرديجا دا دوشمان لارين ياريسي اوچورومنان دره نين تركينه دوشوب هلاك اولدولار . دوشمان لارين سايي آزالميشدي و مارال اؤزجيسميني ائل لري اوغروندا فدا ائده رك روحو ايله ده دوشمان لاري محو ائتمه يه چاليشدي . اوروحو ايله بير مارال قيليقينا گيريب دره دن يوخاري ديرماشيب اؤزونو دوشمانا يئتيردي و دوشمان لار نه قدر اونا اوخ آتسالاردا اوخ لار سانكي هاوايا دَييب مارالين جانينا هئچ بيري توخونموردي . دوشماني وحشت گؤتورسه ده مارالي بوراخميرديلار و مارال يولو ن اَيميشدي قوردلار دره سينه . قوردلار مارال لاري تورك قيزلاري نين روح لاري اولاراق بيليرديلر و آنلاييش لاري بو ايدي كي حتمن تورك ائللري خطرده ديلر و گرك اونلاري قورويالار . مارال قورد لار دره سينه گئده رك دوشمان اؤزونو بيردن قوردلارين ييغينجاقيندا گؤروب آنلاديلار كي تورك ائللرينه چاتمادا ديلار . آما قورد لار اونلارين آتديقي اوخلاردان و چكدي يي قيلينج لاردان اؤزلريني قورتاريب اونلارا حمله ائديب بوتون تورك دوشمان لاريني بوغدولار. تورك ائل لري ، قونشو دوشمان لاريندان بئله ليك له قورتوردولار و بيردن گؤردولر شلاله نين آن زيروه سينده ، بير ايشيقلي و پاريلتي لي مارال گؤرسه نير كي بيردن بيره اؤزونو شلاله دن آتيپ نور پارچالارينا دؤندو و داها اوندان هئچ ايز گؤرونمه دي . تورك ائللري نين بيليجي آغ ساققال لاري آنلاتديلار كي او اسير اولموش تورك قيزي نين روحو ايدي كي دوشمان لاري قوردلار دره سينه چكه رك آرادان آپاريب دي وروحو بير نورلو مارال اولاراق اونلارا ايشيق لي گونلرين موژده سيني وئريب دي . بو ماجرا يئني اولسادا اونلارين ناغيل لاريندا سؤزو كئچميشدي . او گون دن بري تورك ائللرينده هاردا بير ذكالي ، اي ييت و گؤزل بير قيز اولسا
یاشامین قارا اوزو
حئکایه
پاییزین توتقون آخشاملاریندان بیری ، جوانشیر و ارسلان ، گئتدیلر احمدین یانینا . احمد او زامانلار پاساژلارین بیرینده ، بیر توکان توتوب موسیقی اؤیره دیردی . ، تار ، ساز ، کامانچا . شاگیردلر مشق ائدیردیلر و ارسلان لا جوانشیر ، دینله رکن گؤزله ییردیلر کی احمدیتک تاپالار . احمدین اوتوز یاشی اولاراق 16 یاشیندان تهراندا یاشامیشدی و تکجه بیر ایل ایدی کی دوغما شهرینه دؤنموشدو . ایران ایسلام اینقیلابی نین ظفر چالماسیندان ایکی ایل گئچَن ، یونیورسیته لر تعطیله چکیلیب او کییوکسک لیسانس اوخویوردی بوش بئکار گزیردی . دولت ایسه موسیقی اوچون کسین بیر قرارا گلمه میشدی . بیردیل ایله دیله گلمه سه ده موسیقییهیاساق و دَیَر سیز بیر هونر کیمی باخیلیردی . احمد ده اوچ ائولادی و حیاتیولداشی له بیرلیک ده دوغما شهرینه قاییدیب آتاسی نین مالییاردیم لاری له یاشام موجادیله سی وئریردی . بیر طرفدن ده ایران عراق موحاریبه سی باشلانیب شهید لرین حورمتینه خاطیر، موسیقی دن آد چکیلمیردی . نه توی دویون لرده چالیب اوخوماق وار ایدی و نه ده ماشین لاردا ماهنی و موسیقی دینله مه یه ایذین وئریلیردی .تکجه گیزلین باسیریق بیر دوروم لاردا خلق ، موسیقییه قولاق وئریردی . موسیقی اؤیره تمک ده لاپ مصیبت ایش لردن بیری ایدی . احمد ده بیر ساکیت و گئت گلی آز اولان بیر پاساژین دیبینده بیر توکا ندا موسیقیاؤیره دیردی کی گاهدان قاباغینی آلیردیلار گاهدان آزاد قویوردولار . آنجاق موسیقی سسی باییرا چیخمادان ، تکجه توکانین ایچینده ائشیدیلیردی .
شاگیردلرین مشقی بیته رکن بیر ساعات چکدی و احمدین ایشی قورتولدوقدا اوزون توتدو جوانشیرله ارسلانا .
- نه وار نه یوخ ؟
جوانشیر کی بیلمیردی سؤزو نه جور باشلایا دئدی :
- سنین ساغلیقین . فقط گلدیک گؤره ک زمانه نن نئیلیرسن ؟
-ساغلیق !
-سونرا ارسلان دانیشدی :
-او قدر گؤزه گؤرونمورسن کی دئدیک بیز گلک سنی گؤره ک . اوشاقلار نئلیر ؟ تورکجه نی بالا بالا اؤیره نیب لر یایئنه فارسجا دانیشیرلار ؟
-تورکونو قانیرلار . آما دانیشانمیرلار . آنا لاری نین فارس اولدوغو اوچون هله زامان آپارار .
-هئچ پری نین قضیه سی قولاغان چاتیب ؟
-نییه آز چوخ قولاغیما دَییب . دئییرلر چوخلاری نین باشینی دیب دن ویریب زیندانی ائدیب لر .
- نئجه دئییرسن اوجوردی . البته هامیسی نین باشینی قیرخیب اؤتوروب لر . قیافه لری شهرده تابلو اولوب .
- بو پری پری کی دئییرلر دوغرودان دا ائله گؤزل ایدییاکی چَپَل مَپَلین بیری ایدی .؟
- واللاه اونو من بیر سری گؤردوم کی دوغرودان دا حوری ایدی . ییرمییاشی آنجاق اولاردی . آما فاحیشه لیک کییاش تانیمیر . بیله سینه دئییب لر بو شهردن چیخیب گئتمه میش هر کیم له کییاتیب سان گرک بیر بیر آدلارین وئره سن.
-اولوردا هر یئرده ائله بوجور آدام لار واردیلار .آما بو کی قیرخ اَللی نفری بیر گئجه ده توتوب به آبیر ائده لر تزه بیر سؤزدی . گلیب گئچی چی بیر هوس اوچون ائل طایفا ایچینده اونلاردا آبیر اعتبار قالمییاجاق دی .
-هله ائشیت مه ییب سن ولی مهتابین آروادیندان ! اری زیندان دان چیخارکن قاباغیندا قوچ قوربان کسیبدی و دئییری اری نین گؤیچک اولدوغو اوچون بو ایش باشینا گلیب دی .
-ارسلان سؤزونو اودقونا –اودقونادئدی :
-دوزو زمانه خراب دی . آدام لارا اینانماق اولمور . هردن گؤرورسن ایکی گؤزه ن ده اینانمیرسان .
-جوانشیرده سؤزون دالینی توتوب دئدی :
-خانیمین نئیلیر ؟ آواز اؤیره نمک اوچون گئنه تهرانا گئدیب گلیر ؟
-هفته ده بیر ایکی گونو تهراندا گئچیر . خواننده لیک مشق ائدیر . آما دوزو من راضی دئییله م . اگر بیر گون ده قرار اولا بو مملکت ده خواننده لیک آزاد اولا یئنه خانیم لارا میدان اولمایاجاق . چون قادین سسینییاساق بیلیر لر . اونوندا عشقی بئله چکیر . گرک گئچینه ک دا .
ارسلانی بیردن هؤنکورتو باسیر . گؤزلرییاشلانیر . احمد حیرته دالیر . باشینی قوجاقلاییب تسلی وئریر :
- سنه بیردن نه اولدو ؟
سونرا اوزونو جوانشیره توتوب دئییر :
-بیر خبر وار کی من بیلمیره م ؟
جوانشیر احمدی باغرینا باسیب دئییر :
- بیر زاد یوخدی . آما دوزون سوروشسان سنه بیر سؤزو آنلاتماق اوچون گلمیشیک . ارسلان اؤزونو ساخلایانمادی چاره سی ده یوخ ایدی . بیر تهر گرک سؤزون اوستو آچیلاردی . من دئیه نمه رم . ارسلان ائله اؤزو دئسین .
ارسلان باشینا بیر ایکییومروق چیر پارکن دئدی :
-اینشالللاهیالاندیر . آما بیر سؤزلر وار کی آغیز آغیزا گزیر . البته هر دئییله ن سؤزه ده اینانماق اولماز . فقط بیر آز گؤز قولاق اول .آخی نه جور دئییم کی سنی باشا سالیم . دوزو اوتانیرام . آما دوست ، دوستون آیناسیدیر . بیزدن ائشیت مه یین اؤزگه دن ائشیت مه ییندن یاخشی دیر . سن دئه جوانشیر . من دئیه ن مه یه جه یم.
-آخی نه خبردی ؟ نه یه گؤز قولاق اولاجایام . هر نه اولوب کیشی کیمی آچیقلایین !دوزو داها پیس فیکیرلر ائلیره م .
جوانشیر کی الی باشیندا ساکیت جه دووارا دایانمیشدی دیلی گلر گلمز دئدی :
-منظوروموز اودور کی خانیمینی بیر نئچه گون گؤز آلتیندا توت . گؤر هارا گئدیر گلیر . ائودن چیخاندا دالیجا اول . دا بوندان آرتیق نه دئمک اولار .
احمدین کی قانی اوزونه داشلانمیشدی و قیپ قیرمیزی اولموشدو دئدی :
-اوکی دئمه لی ایدی دئدیز . من ده تورک اوغلویام . بیل لم نئیلهیم .
جوانشیردئدی :
- انشالله کی سؤزلرین هامیسییالاندی . جماعت بئکار قالاندا ائله سؤز چیخاردار . بیر ایکی گون گؤز قولاق اولماق لا حقیقت ائله اوزه چیخار .
او گوندن چوخ گئچمه دی کی قادینین زینا ائتدییی آداملار بیلیندیلر و مسئوللارین مصلحتی له شهرده یئنی بیر شوک یارانماسین دئیه بیر هفته چکمه دن بیر بیر لریندن بوشاندیلار .
ایندی ایللر اؤته رکن احمد یئنه تهراندا یاشاییر و بیر قاشقایی خانیم لا ائوله نرکن ، اوشاقلارینی قول قانادی آلتینا چکیب اونلارا صاحاب دوروب دی . موسیقی کیلاسلارینی دا گئنیش اؤلچوده دوام ائتدیریر .
سنه مين لر جان فدا
حِکایه
بو گونلر يوخوما چوخ گليردي .آييلماق ايسته مه سم ده تئز يوخودان آييليرديم . . ياديما دوشوردو كي دئييردي:" بيرگون اولاجاق فقط يوخودا مني گؤره جك سيز" . سؤز آنامدان گئدير. اون بئش ايل كئچيردي . بو ايللرده چوخ شئي لر دَييشيلميشدي . اوشاقلار بؤيركن هره بير سرنيويشته صاحيب اولموشدو . آتام دا ائوله نيب اؤزونه تزه بير يووا قورموشدو . ايندي 86 ياشي وار ايدي و داها او ساغلام ليغي قالماميشدي . آما چتين گونلر او گونلر ايد يكي گئديب اونون كئفين سوروشوردوم . او ائو كي هر بير بوجاغيندا آنامين خاطيره سي وار ايدي داها بيله مه بوم بوش ايدي . سانكي او گئتديك دن سونرا او ائو ده روح لار ياشاييردي . آنام دان اون ايل قاباق قارداشيم سعيد اؤلموشدو . هم ده بير پارا قوهوم تانيش لار كي بيزه قوناق گلر ديلر . ايندي داها اؤزلريندن خبر يوخ ايدي و تكجه خاطيره لري جانلانيردي . ا خاطيره لرين فيكريمه جومدوغو آن دا ائوده اولان سس كوي ده آدامي گرچك لره باغليردي . آتامين قولاقلاري آغير ائشيديردي و گرك اوجادان دانيشاردين و گيلايه لري كي آز گئديب گلير سيز و غافييل كي آنانين يئرينده بيريني گؤرمك هئچ ده آسان دئييل دي . البته بو دويغو نو مومكون ايدي باشقا قارداشلار يا باجي لار داشا مايارديلار آما منده بئله بير اينجه و اينجيده ن حيس اويانيردي . ايللر كئچديك جه آنامين ايتگي سي هئچ ده اونودولموردي . او گئده ندن بيزيم عائيله باغلانتي لاريميز دا سوست لش ميشدي . قارداش، قارداش سهل دي آتا ميزين دا باشينا بؤرك قويموشدو . اونون كي بازار دا ماغازاسي وار ايدي بير نقشه نن اونون اليندن چيخارتميشدي . دئمك كي بو ايشي نن نه تك آتاميزا خيانت ائتميشدي بلكه بوتون ورثه نين باشينا بؤرك قويموشدو . قارداش لارين بيري ده كي آز چوخ درده دَيَن ايدي آروادي نين فئعلينه اويوب باجي قارداش دان اوزاق گزيردي . باجي لار دا هره سي بير ديار دا اَر ده يديلر و سس لري چيخميردي . سعيد ده گنج ليك ده خسته له نيب ابدي حياتا گؤز يومموشدو . آما بو دئديك لريمين هاميسي دئييل . اوشاق ايديم آلتي يئددي ياشيم وارايدي . آنام بازارا گئده نده آغلاياراق دوشه رديم داليجا . دئيه رديم وير اما آپار . سعادتي تكجه آنامين حوضوروندا حيس ائديرديم .حتتا اونون مني ادب ائله مك اوچون كؤتك وورماسي دا جانيمي اينجيتميردي . ايللر اؤتدوكجه بؤيوردوك تاكي آياغي ميز كوچه بازارا آچيلدي و بيرگون سعيد ايتدي . گئجه اولدو گليب چيخمادي و آنام اؤزونو دؤيوب ساچلارين پريشان ائده رك بو ائودن او ائوه بو محله دن او محله يه خبر سالدي . آما اوندان خبر چيخمادي . خبري پوليسه چاتديرماق ايستيرديلر كي قو نشو لارين اوغلانلاريندان بيري بير خبر وئردي . اودا بو كي سعيدي ناهاردان سورا سيناما دا گؤروب دي . آنامين اوره يينده بير قيغيلجيم آتشي ياناراق آتامي دا گؤتوروب گئتديلر سينامايا . سيناما سالوني قارانليق اولسادا چيراغ سالاندان يارديم ديله ييب كيچيك ياشلي اوشاقلاري آختارديلار . تاكي جمعيتين ايچينده گؤزلري سعيده ساتاشدي كي شيرين يوخونون ايچينده ايدي . اونو ائله اوجور يوخولو ماشينا مينديريب گتيرديلر ائوه و او آييليماق ايسته ركن آنام وار گوجو ايله اونون اوزوندن بير سيلله ويريب سريلدي يئره . سونرا ندن تئز قوجاغينا آليب باسدي باغرينا و دئدي : " سنه مين لر جان فدا . ووروم نئيله ييم وورماييم نئيله ييم ! " بو ماجرانين اوستون دن 50 ايل اؤتسه ده گؤردويوم يوخولاردان بيري قاتما قاريشيق ياديما گلسه ده آنامين بير سؤزو چوخ جانلي اولاراق قولاغيمدا سسله نيردي و اودا بو سؤزلر ايدي : "سنه مين لر جان فدا . قبير اوستومه گلميرسن گلمه لااقل من يوخونا گلنده ده تئز آييلما !"
2- شعر بؤلومو
(آشاغیدا اوخویاجاغیمیز شعیرلر دیرلی شاعیریمیز علیرضا ذیحق ین شعیرلریندن اؤرنکلردیر.)
منیم آنام
محبت چیچه یی اوره ک نیسگیلی
قلبیمده هر زامان گؤزل سئوگیلی
وارلیقیمدا ، حیاتیم لا ایلگیلی
آنام دیر هر زامان آنام دیر منیم
کؤچرسه گئتسه ده بو دییار دان او
گؤزه ل دیر دونیادا هربیر یاردان او
چوشغون دور هر بولاغ دان پینار دان او
گونش تک پارلایان آنام دیر منیم
آنانین مکانی بهیشت دیر گولوم
آنا اؤزو بهیشت دیر کیمه گولوم؟
مزارینا قورباندیر دسته گولوم
بولاغ تک چاغلایان آنامدیر منیم
کئچسه ده ایللر سولورسادا گوللر
آشسا باشدان دا گورولتونن سئللر
شاهید اولورسادا دردیمه ائللر
منه تک آغلایان آنام دیر منیم
آنا یا جان دئیه ن جانلارا قوربان
گؤزونه اوزونه من هله حئیران
مینجه امک لرده چکسه او جئیران
منی دانلامایان آنام دیر منیم
*****
توتقونلوق
گونش سمادا فیرلانیر
اوره ک لر ه دولاشیر
گاه قارانلیق گاه ایشیق
حیاتلاری بورویور.
گونشین هؤرولموش ساچی
تور آتارکن کوچه میزه
نورلار اله نیر
قارانلیقی قووالیر
بیلمَم آمما ندنسه
ایزی وار توتقون لوغون
آتدیقیم هر قدم ده.
کدر قورخو بوغونتو
هئچ قاچماییر خییا بان دان مئیدان دان
اسکی لره ، ساواش لارا دؤنوشور
قانلار ایزی بولاشیر
کؤینه ییمه آیاقیما.
خاطیره لر آجی دیر آجی
اونوتماییر اینسان گؤزو
بیر له شیب توز ائیله دیک
صاباحلارا گؤز ائیله دیک
آزادلیق دان سؤز ائیله دیک
تقدیریمیز باشقا تَهَر
هره یه بیر گون آغلادی.
عشق لرتالاندی
هر اوزه یاش جالاندی
جوانلیق دا سولوب گئتدی
تکجه دیلک ، اومود و آرزو
نوه لرین بوی آتماسی
دیرچه لیب گول درمه سی
دئوران دؤنوب
صاباحین گولوشمه سی
باریشا قاووشماسی.
بیزده قوناق هر اینسان کیمی
کؤچوب ائلدن گئده جه ییک
نه آیی نه گونشی
بیرداها گؤرمه یه جه ییک.
6/10/99
***
هاييما چات
وسسين له
بولاقلاري چاغلات،
قلبي مين ديره يي سن
وارليقين چيراغي.
سن سيز ماهني لار لال دي
خواننده لر كار
و بولبول لرين جانين
جَنَوارلار ديديرلر.
سسيم باتيق دير
بوغازيم ياريق
و زَواللي حاليم له
جان تاپيرام سنين يانيندا.
***
اومود لار قارالديقجا
آرزولار پارلايير
گونش گيزله نين جه
اعتراض لار يوكسه لير
منيم عشقيم
سن آمما منه باخ
اوجا –اوجاداغلاراچيخ
آي اول اولدوز اول
هئچ باتمايان گونش اول
دومان اولما
دورا –دوراسؤنهسن .
***
آدين دوداقلاريم دا
گولوشون جان ائويم ده
واريم وارليقيم سن سن.
آشيب داشيرام سنين له
سن له كي ياغيش تك
چيليرسن
جانيمي منيم .
بولمورم هاچان
آمما يقين
ديرچه ليب بوي آتماق لا
گوللر آچيب گوله جه يم
صاباحلاري ياشيل ليق دا
عشقي مئي تك
ايچه جه يم .
اینسان و توپراق
سارماشیق گول لرین اؤپوپ کؤکؤن دن
آسیرام بیر کوف کیمی بوداق بوداقا
اوشاقلار کوف گئدیب
گولوب یوکسه لیرلر
قاماشیر گؤزلری گون ایشیقیندان.
ومن تار لادا
سؤیکه نه رک آغا جا
بیراُووج تورپاغی
عطیرلی نور تک
سپیره م قلبی مین کوچه له رینه
و مَملكتيم جانلاناراق گؤزوم ده
اؤزومو گؤ روره م قانلار گؤلونده .
أل آتیب کؤنلومو بایراق ائتسه م ده
هئچ قاماشمیر گؤزوم نوردان گونش دن
قارانلیق کؤچه رک
گؤزلریمه بیردن
یئنه ده اوشاق لارین سئوینجی هردم
آییراراق گؤزلریمین
کیپریک قاپاغین
آییلدیر کوف گئتمه یین هَوَسین منده.
کوفا مینمه یه سیرام چاتینجا
بَللی ره م گؤی ده کی
گؤی قورشاغینی
تاولانیب ، توو آلیب اوجالیق لارا من
گؤ روره م بوینومو آسیلان داردا
و اوراغ تک رنگ لی
او گؤی کندیری
سیخیر تیخجالیر
دیلک لر جانین .
قانلار آمما داملا – داملا آخاراق
بیر بوخچا گول تک ساوریلیر گؤی دن
چئوریلیر اَمزی یه قیزیل قیر میزی
قونداق دا بَبه لر سورورلار اونو
بوخچا دا ایتیری
لاله لر ایچره.
بوتون ائل لرده آخین- آخین آخیری
سورولموش سؤکولموش شوخوم لوق لارا
گؤ رور لر کوتانا ایلیشیب بیر کفن
گولله لر له دئشیلمیش
قانلی پرچم کیمی .
یاشلانان عؤمرومون یاغمور لاریندان
قاچماغا اولمایینجا آیاغیم منیم
هله ده هایلیرام ای مَملَكتيم
سئوگیم غوروروم
سنه یئتمیردی بَیه
آلدین گؤزلرین ده، آغین قاراسین؟
سعادت برکت دیله ر کن سنه
قویمادین بیرجه گون بوغولمادان تئز
آزادلیق لا دنیزه یاخینلا شام هئی .
دادامادیم ، دادمادیم دادینی دا اگر
آغری لارین بس دیر
داها مَملكتيم
کدر لرین یئته ر داها مَملكتيم!
آنجاق دئمه بیلمیربودا
هر اؤلکه ده، هر اوبادا
سوچ لار هئچ واخت یوردون دئییل
تانری دئییب اینانمایان اینسان دا دیر
اینسانلارین جیبینده دیر
میزین ده دیر
بئش اون گونلوک کئفینده دیر !
سیرداش لاریم ، ائل داشلاریم
مَملكتين توی بایرامی، دونیانین شادلیقی دا
چیچک لرین ایچینده سه
بیر ده سیزین اَلیز ده دیر
سایری شان گون لری نن
کوف گئده ن گول لر ده دیر!
829/12/84
يا شاييش
من هله گلمه‌دن
گليب گؤرمه‌دن
ياشا بويا دولمادان
ياشاردي دورمادان حيات
ياشا بوغاردي گوز ياشلاري
ياشلي‌لاري كؤرپه‌لري!
هم ده دونيا ياشاداردي
داشا- داشا زنگين‌لري
قيزل يوكلو گمي‌لري
آشا- آشا دنيزله‌ري!
من هله گلمه‌دن
گليب گؤروب سئومه‌دن
سئوگي سئودا بيلمه‌دن
سئويب سئومك آتشي
اوره‌ك لرده ياناردي
چوخلاري دا سئوديگي،
سئودالي‌يا
ياناردِي!
من هله گلمه‌دن
سن ده گليب چيخمادان
اينسانين پيرتلاشيق بختي‌نين ساچي
گوموش دن قيزيلدان آلسادا رنگي
مرمي‌لر گولله‌لر
اوره‌ك‌لر دئشيب
بيلك‌لر قالديريب
چؤكن بايراقي!
بايراقي توپراقي قيزيل قانلي‌لار
قورتولوش هايلاييب
آلين تريله
قارانليق كؤچسه‌ده
گونش‌گلسه‌ده
اوفوق‌تك آغارميش
ائلين ساچلاري!
من هله گلمه‌دن
اونلار گليب چاتمادان
آغ‌لي توزلو قارالي
گونلر گليب كئچه‌جك
انسانين قاني‌دا
سئوگي سئودا جاني‌دا
بايراقلارا چؤنه جك!
26/08/83
***
سمفونی
کؤینه ییم یاسلی دیر
گؤزلریم پاسلی
دابانیم گلمه ییر
دربه دم باری
دؤنه م بیر داها دونه نه ساری
أزیلمیش بوکولموش تاپدانان قاپی
دوواردان سؤکولوب چکیله دالی !
دیشیم توپراقی آغری دان دیشلیر
یومروغوم آجی دان دووارا ایشلیر
ایلی ییم سوموک ده یارامی ایز لیر
یوخوم یاتسادا صاباح لا دیل بیر
کابوسی تیتره دیر
هایقیریر سیزلیر.
من ، من دئییله م
قان دا قان داها
ساوریلیر داشلا نیر داملی ییر یئره
پولاد دا د میر ده اولماسام دا گر
قاتلانیر قات با قات
کیپری ییم تئلیم
تاپدانیر کوره ییم
بوکولور بئلیم .
اولوری آغ کفن گؤ زومون آغی
چئوریلیر گُو رلارا
اومود لار باغی
آلیشیب اود توتور بوستانین تاغی .
دئمیره م قاییدام او گونه داهی
قورتولوش هایلا یام
قیفیل لی دیل له
آنجاق کئچمیش لرین دونن لرینده
کؤ کی قالمیش
اؤزو یوخموش بیر آغاجدا
یئتگین ایتگین بیر ناریم قالمیش !
اولماییر ، اولمادان دا اولاماز هئچ واخت
دیلک لر گول ساچا غونچه آچمادان
سانجیر آنجاق سانجیلان سا نسیز سا نجی لار
نور سوز بیر کؤزون کولون ده حتتا !
دوزو بارماقلاریم دا دار گلیر منه
دولو وورموش کتانی
بیر باشماق کیمی
یورویوب اؤتمه سه م ده گئدیره م یوللار
تاپام بلکه ده سئوگیلی ناری .
اونار منه یار ایدی
چو خدا بیر گون ساز ایدی
توفان گلدی ، دومان قوپدی
پوزقون ائتدی شهر یاری
آلدی أل دن شهرزادی.
هئچ بیلمه دیم نئج اولدی
بوتون گونلر توز اولدی
عؤ مور گئچدی پاس اولدی
یاس گولو تک دوواردان
آسیلاراق یاد اولدی .
ائله او گون دن ده من
بالتا یئمیش کپه نک لر قانادینی
بیر باردان یوک کیمی
چیی نیمده چکه رک
یارپاق یارپاق اونلاری
ایل ده تای دان آچیرام
گول چیچه یین مین رنگ لی ساچینا
سانجاق لاییب تاخیرام .
وَ اَمین اولاراق کوچه نین نجابَتینه
بیر بیتگی تک سوسقون لوغوملا
بویلانیب باخیرام
یول اوستونده کی
داش کؤرپویه
حئییف آمما گئده نمیرم
داش آغلی یام
بیر مسجیدین نور حُوو ضونا!
تکجه اونون خاطیره سی له
قانلی یاشلار تؤ کو ره م
بیر کال نارین یانا قینا .
کؤلگه مه سیر ماشیب سور مایین کیم اَم
گلین آمما سیز اولون تانری
هئچ بیر تاری تار گؤرمه یین
ساز صؤحبتی چوخ گؤ رمه یین
گؤروش لری
گولوش لری
ساققیز کیمی آغیز لار دا
هئی چئینه ییب داد ائیله یین
پَتک لری
بال ائیله یین !
2003
گونش
گونش چيخيب باخماغا
گونش گؤزل يوردومو
داشدان داغ‌دان سوردومو؟
بيلديمي چنلي‌بئل‌لر
قوروب بيزيم بو ائللر
آخيب دي چوخلي سئللر
كور اوغلونون باشيندان
قانلار سوزوب قاشيندان؟
گونش گزير سماني
گونش گؤزل يوردومو
بولوتلاردان سوردومو؟
بيلديمي هئچ ياغيشلار
گؤي‌دن گلن آلقيش‌لار
بابكين آخان قانين
شيمشك تك چاخان جانين
چاي دنيزه آختيدي
ساراي‌‌لاري داغتيدي؟
بالاجا قره باليق
چاي‌دا اوزوب يان‌گئتدي
اوره‌گيندن قان گئتدي
صمد اونو گؤرمه‌يه
ياراسيندان اؤپمه‌يه
آرازاهاچان گئندي؟
اوتاي ايللر يازيندا
ده ده قورقود سازيندا
ستار خانين بوتاي هايلادي
ياشار، اولدوز آغلادي
اؤتن
ياسيندا!
سارا سارا قوش‌اولدو
اصلي گيلين باغينا
ساوالانين داغينا
شهريارين تارينا
قونموش اولدو اينله‌دي
گونش سؤزون دينله‌دي
گونش آمما بيلمه دي
قارا گؤزلر سورمه‌لي
اينسان عؤمور سورمه‌لي
قلبي ياريق يوردواو
گؤردوندن سوسدواو؟
گونش گزه‌ر سماني
سئچر دوغرو زماني!