مدیر مسئول و سر دبیر :
دکتر حسین شرقی دره جک (سوی تورک)
Sorumlu müdür və baş yazar :
Dr. Hüseyn Şərqidərəcək (SOYTÜRK)
دونیا دا ائله بیر میللت یوخدور کی اونون ائنیشلی و یوخوشلو تاریخی اولماسین. اولوسلار جانلی و دینامیک اولدوغوندان اونلارین دا یاخشی و پیس زامانلاری اولور. خالقلارین خسته لیکلری ایله دیریلیشلری و قازانیملاری ایله یاناشی یئنیگیلری ده اولور.
تیتر ائله دییم جمله ایسه ساده جه بیز آذربایجان تورکلرینین بیر ایللیک تاریخینی یادا سالیر و قدیمتاریخی اولان بو دیارین و اولوسون بیر ایل ده اوغورونو و مغلوبیتینی گوز اونونه قویور.
بیز ایسه مین ایللر باشی دیک و اوجا میللت اولماقلا یاناشی البته چتین و ازیک گونلریمیزده اولموشدور. او گونلرین بیری ایسه 1945- 1946 –جی ایللردیر. ظلمه قارشی کوتلوی دیره نیش سرگیله ین آذربایجان تورکلری باشا خالقلارا دا اورنک تشکیل ائدیردیلر. عدالت و حق نامینه پهلوی رژیمینین آنتی تورک و آنتی اینسانی سیاستلرینه دیره نیش و مقاومتله یاناشی عدالتلی دولت قوروجولوق نمونه سی ده اورتایا قویموش اولدولار.
دیلیمیزه و مدنیتیمزه دیوان توتان قوندارما پهلوی رژیمینه تاریخی درس وئرن آذربایجان انسانی هم ده سوسیال عدالتین برپاسی اوچون کوتلوی مقاومته ال آتاراق ظالیم رژیم و اونون امپریالیست اورتاقلارینا محکم درس وئرمیش اولدولار.
تورکون تورکدن باشقا دوستو اولمادیغینی بیلیریک . بو معلوم تاریخی حادثه ده ده روس و غرب امپریالیزمی ال اله وئره رک بیزیم تاریخی مجادیله میزی یوخ ائتمک اوچون کاپیتالیزم غرب خوصوصیله ده آمریکا وکومونیزم روس بلوکو ایکیسی بیرله شرک بیری قوشون دیگری خیانتله بیزی محو ائتمه یه باشلادیلار. اوز – اوزه دوشمن کیمی گورونن ایکی جبهه ده واحید یوموروق آلتیندا تپه میزه چوکدولر. اونلارین ال آلتیلاری دا داخیل ده قارداش قیرغینی ائدرک منحوس شاه محمدرضانین امری ایله و خائن قوامین ایکی اوزلو سیاستی ایله یارانمیش وضعیتی باسدییراراق مینلرجه وطن اولادینی تبریزین و آذربایجانین دیگر شهرلرین ده قانینا غلطان ائدرک آذربایجان تورکجه سین ده یازیلان کتابلاری کوتلوی شکیل ده یاندیرراراق محو ائتدیلر.
بئله لیکله بیر میللتین اویانیشینی قانلا و آتشله باسدیردیلار. آنجاق هئچ بیر ظالم ظلمیله مظلومون آهینی یوخ ائده بیلمز . چونکو الله هر شئیه نظارت ائدیر.
ساده جه زامانلا کوزو کولون آلتینا ساخلایا بیلرلر. زامانی گلینجه آتالار دئمیشکن " سو گلن آرخا بیر ده سو گلر". آذربایجان تورکلری همیشه حقین و عدالتین یانیندا اولموشلار. تورکلر هیچ واخت آج گوز اولمامیشدیر. بیز دوشمنه ملایم دوستا آرخا اولما کاکترینه مالیک میلتیک. تورکون توره سینده چوره یینی بولمک واردیر. مین ایللر بویو اوغروندا اولدویوموز اولکه ده امپریالیزم دستکلی کوکلا رژیمین قاتیل اوردوسو طرفیندن دار آغاجلارینا آسدیلار دده ننه لریمیزی. دیلمیزه قفیل ووردولار مدنیتمیزی یوخ ائتدیلر. بیلگینلریمیزی اولومه و سورگونه محکوم ائتدیلر. گوز گوره گوره پهلوی منفور قورولوشونون تجاوزونه معروض قالدیق. میللی کیملییمیزله آلای ائتدیلر. دده بابالاریمیزی لاغا قویدولار. تحقیرلره معروض قویاراق کوله وضعییتینه دوشوردولر.
بوتون سیاسی و حربی هم ده فرهنگی امکانلاردان استفاده ائدرک آمانسیزجا بیزه سالدیرراراق درین تاریخی یادداشیمیزی یوخ ائتدیلر. اونودولماز فاجعیوی کولتورل ژنوسیده معروض قویولار. 100 ایلدیر هله ده اوزوموزه گله بیلمه میشیک. اینانیلماز باسقیلارا معروض قویاراق مختلیف تهمتلرله آنتی وطن ایماژی یاراتدیلار حال بو کی تورک اینسانی همیشه وطنپرست اولموشدور.
آشاغیدا دیرلی دوقتور سید مرندینین آرشیوینده اولان بعضی سندلری ده اوخوجولارا تقدیم ائدجم. دکتر بی و دیگر ادیب و شاعیرلریمیزه درین تشکر ائدیرم. خدافرین درگیسی 22 ایدیر دیرلی خالقیمیزین یوکسک سئوگی دسته یی ایله یاییما داوام ائتمکده دیر. انشالله بو ایش و بو کیمی دیرلی مدنیت ایشلری گنجلر طرفیندن داوام ائتدیریلرک مدنیتیمیزه جانسویو اولماغا چالیشارلار. یازیسی و یارادیجیلیغی اولمایان خالق یوخ اولماغا محکومدور. اونوتمویاق کی سوزوز قویو سو توکمکله دولماز گرک قویونون اوزوندن سو چیخسین .
اونا گوره باشقاسینین دیلی و مدنیتیله پوز وئریب یئکه جیرماق نتیجه اوز یوخلوغونا سبب اولار. اوزوموزو اویرنک و اوزوموزو قورویاق وسئوک چونک قونشویا اومود اولان آج یاتار.
مرند ده فرقه دن قالان بعضی الیازمالاری اولدوغو کیمی اوخوجولارا تقدیم ائدیریک.
آذربایجان دئموکرات فیرقهسینه آییت اولان تازا تاپیلمیش ایکی مئکتوب
آشاغیدا گلن ایکی مئکتوب ژنرال جعفر کاویان قلمی ایله یازیلیپ و ایمضالانیپ. مکتوبلاردا بیر پارا سؤزلر آچیکلانماکتادی کی مومکوندور فیرقهنین پرده آرخا تاریخینین بیر گوشهسینی آیدینلادیپ و بو قونودا چالیشان تحقیقاتچیلارین ایشینه یارییا.
جعفر کاویان سهلانلی مممد علی و مرندین کوللو کندیندن اولان زیور خانیمدان، ۱۹۰۱ جیواریندا او گونکو مرنده باغلی اولان ساهلان کندینده دونیایا گؤز آچدی.(باشکا دئییشلره گؤره تبریزده دوغولدو)
کاویان نین چوک قاریشیق یاشامی اولوپ، نیهایت ۷۳ ایل اؤنجه دئموکرات فیرقهسینین حربی باشکان و ناظری اولوپ و بیر ایل سونرا باکییا مولتجی اولماک زوروندا قالیبدی. کاویان ۱۹۷۴دا باکینین رازین کویونده وفات ائتتی.
دؤکتور هیدایت سیدمرندی
*آشاغیدا گلن مکتوبو ژنرال کاویان عرب آلفابئتیله تورک دیلینده یازمیش. اونو لاتین آلفابئت چئوریلیشینده عینی یازیلار یازیلیپ، یالنیز مکتوبدا بیتهن سطرده ایکی اولدوز
( ** ) سیمگئسی قویولوپ.*
آذربایجان داخیلی ایشلر ناظری قوسکوف یولداشا
کاویان جعفر مممد علی اوغلو طرفیندن معلومات
بیله کی ۱۹۴۶-جی ایلده گونئی آذربایجاندا باش وئرمیش حادثه نتیجهسینده سووئت** آذربایجانینا بیر عدده دئموکرات فیرقهسینین عضولری بورایا مهاجیرت ائتمیشیک** آذربایجان دئموکرات فیرقهسینین عضولرینین علاقدار ایشلرینی ایداره ائتمک اوچون**باکیدا بیر کومیته تشکیل ائدیلمیشدیر.
۱۹۵۳-جی ایلده میر جعفر باقیروف همین تشکیل ائدیلمیش کومیتهنی باشقا بیر کومیته ایله عوض**ائتتی. بو کومیتهنین عضولریندن بعضیلری و اونو ایجراییه** بوروسونون عضولری صلاحیتسیز و فیرقه ایشلرینه یاراماز بیر عنصوردورلر دور.
۱= ۱۹۳۶-۱۹۳۷-جی ایللرده تهراندا دوکتور آرانینین باشچیلیق ائتتیگی ۵۳ لر آدلانان**کومونیست قوروبو موقع ده(وختده) عبدالصمد کامبخشده توتولموشدور.** کامبخش ایستینتاق دا بویوک ضعف نیشان وئرهرک بیر سیرا فیرقهنین تشکیلاتی و** تبلیغاتی و باشکا اسرارینی پلیس اوچون آچمیشتیر. کامبخش پولیس اوچون آچدیغی و ** وئردیغی فیرقه سیررلارینی زیندان داخیلینده اولان یولداشلار ایچریسینده دوکتور ** آرانینین آدینا پراووکاسیون ائتمیشدی و بو یول ایله ده اونو یولداشلار آراسیندا ** لکلنمغه چالیشمیشدور و بونادا مووففق اولموشدور. حتی بیله بیر وضعیته چاتمیشدور کی ** دوکتور آرانینین اؤز یولداشلاری اوندان اوز چئویریب ناحق اولاراک دؤکتور آرانینی ** دفعهلر ایله تحقیر و بایکوت ائتمیشدویرلر. نهایت محاکیمه وختینده دوکتور آرانینین ** تمامیله پاک و ناموسلو بیر آدام اولدوغو معلوم و کامبخشده خاین و ساتقین آدام ** اولدوغو میدانا چیخمیشدور. بو مسله زینداندا اولان یولداشلار او جملهدن ** باکیدا تقی شاهین، ممی دهقان، میر قاسیم چشم آذر، دوکتور جهانشاهلو، میر رحیم ولایی،** صادق پادیقان و غلام یحیی دانشییان دا اؤزو بیلیر....** حزب توده نین وختیله اولان رهبرلریندن حال حاضردا مسکووادا یولداشلار بو حادثهنی بیلیرلر. سووئت اوردوسو ایرانآ داخیل اولان کیمی کامبخش محاربه وقتیندن ** ایستیفاده ائدرک نه یول ایله اولسادا باکییا گلمیشدور. میرجعفر باقیروف ** اونون سابیقهسی ایله حسابلاشمادان اونو بیر سیرا موهوم ایشلره تعیین ائتمیش و نهایت ** اونو حزب توده نین مرکزی کومیتهسینین عضولیغینه و هابیله آذربایجان دئموکرات ......
** مکتوبون آرکا صفحهسی**
فیرقهسینین مرکزی کومیتهسینین عضولیغینه تحمیل ائتمیشدور و بئلهلیکله میرجفر باقیروف ** کامبخشین بوتون خیانتلرینین اوستونو پردلمیشدور.
۲= بعضی معلوماتا اساساً حالی حاضیرده آذربایجان دموکرات فیرقهسینین مرکزی کومیتهسینین ** صدری اولان دانشییان غلام یحیی گئچمیشده باکی لنین رایونوندا رایون سووئتینده ** ایشلرکن اونون مرتکیب اولدوغو یاراماز ایشلرینه گؤره سووئت اتفاقیندان ** قانونسوز اولاراق ایرانآ گئتمیشدیر. بو حادثهنی لنین رایونوندا یاشایان کوهنه** ایشچیلرین بیر چوخو بیلیرلر.
گونئی آذربایجانین میللی حکومتی دئورینده دانشییانین باشچیلیغ ائتتیغی میانه- زنجان ** ناحیهلریندن بیر چوخلو خیانت و جینایتلر عمله گتیرمیشدیر. هانسی کی حال حاضرده ** کیروفاباددا (گنجه/ رئد) یاشایان غلام حسین اوصانلو، زاکالاتا دا یاشییان حسین رضوان ** و مرکزی کومیتهده ایشلهیهن دآرانداشی و دوکتور جهانشاهلو بو بارهده آرتیق معلومات ** وئره بیلرلر.
گونئی آذربایجان میللی قوشون و فدایی حیصهلرینین بویوک بیر قیسمتی ** غلام یحیی نین ائتتیگی میانه جیبههسینده اولماسینا باخمییاراق دوشمن قووه سیله**........کلمه...دن و میللی حکومتین.... باش قرارگاهینین هیچ بیر امری اولمادان ** غلام یحیی میللی قوشون و فدایی حیصهلرین باشسیز بوراخاراق تورکومن چاییندان ** قرهچمن نهایت بیر باش تبریزه قاچمیشدور. بو یول ایله بویوک تلفات وئریلمهسینه ** سبب اولموشدو.
۳= رحیم قاضی ۱۹۴۷-جی ایلده باکیدا ایران قونسولخاناسییلا علاقه ساخلییاراق ** حزبی مکتبده اوخویان آذربایجانلی و کورد طلبهلرینین ایرانا گئتمهسی اوچون تحریک ائتمیشدور.
۴= میر رحیم ولایی ایسه ۱۹۳۷-۳۸-جی ایللرده سووئت اولکهسینده یاشایان وقت ** تئروتئسکیچی آدی ایله حبس ائدیلمیش بیر مددتتئن سونرا ایرانآ گؤندریلمیش دور.
۵= میر قاسیم چشم آذر گلدیکده ایسه اونون آیلوی وضعیتی یقین سووئت حکومتینه معلومدور. بیله کی اونون قوهوم و عائلهلریندن آنتی سووئت آدینا گؤره شامخور ** رایونوندا حبسه آلینیب و سورگونلره گؤندریمیش دیر. اونون شخصی وضعیتی ** ایسه فیرقهیه یاراماز حالدا اؤزونو گؤستریب و گؤسترمکتهدیر.
بیله کی حکومت میللی ** دئورینده حکومتین و پارتییانین گؤستردیگی لازیمی امردن بویون قاچیریب و باشقالارینیدا ** تحریک ائتمیشدیر. بونا گؤرهده میللی حکومتین نظارتی آلتینا آلینمیشدور و بیر نیچه گونده حبس اولونمشدور.
کاویان امضا کاویان
***
ایکینجی مکتوبو کاویان فارس دیلینده یازمیش دیر. اونو آذربایجان تورکجهسینه چئویرلیب:
حزب توده نین محترم اجراییه مرکزی کومیته هئیتینه:
تمام احترامیله او محترم هئیتین خاطرینه چاتدیریر، آلینمیش خبرلره گؤره او هئیت نئچه نفر ایران حزب کومونیست تاریخینی یازماق اوچون تعیین ائتمیش کی خاطره توپلاییرلار.
من بو قونویا توخونمورام کی بو آداملار بو ایشه نه قدر صلاحیتی وار یا یوخ فقط بونو دئمک ایستیرم کی حزب کومونیست تاریخی و ترتیباتینی یازماغا، یازانلارا یازماق و
من جعفر کاویان کی ایفتیخار ایله حزب کومونیستین بیرینجی گئنیش ییغیناغیندان او حزبین عضوو ایدیم، وظیفه گؤردوم نئچه نوکتهنی حضورونوزا قئید ائدم:
نئجه کی بیلیرسیز حزبی قورانلار و اونون باشچیلاری و حزبین فعالیت زمانی ( ۱۹۲۰-۱۹۳۸) چالیشانلارینین بیر- ایکی نفردن باشکا چوخو حیاتتا دئیللر.
حزبی فعالیت تاریخینین یازماق او جومله دن حزبین سون سازمانی یعنی آرانی تاشکیلاتی و ۵۳ نفر دؤورهسی قآرانلیک و بیلینممیش دیر. بو دؤورهیه نظر وئرمک او آداملارین ایشیدیر کی اؤزلری ایش ایچینده اولوب و حزبین فعالیتلرینده چالیشیبلار.
من تصووور ائدیرهم بونلارسیز، بیر حزبین اؤزللیکله(به خصوص)کومونیست حزبینین تاریخینی یازماغا، هئچ کومیسیونون صلاحیتی اولا بیلمز.
من کی ایران کومونیست حزبینین قورولوشوندان تا ۱۹۳۲ قدر بو حزبین تامام چالیشمالاریندا اؤزللیکله تشکیلاتیندا، و ویلایت و ایالت شعبهلرینین سازمانیندان، کامیل اطلاعاتیم وار، پیشنهاد(اؤنریرم) ائدیرهم تحقیق کومیسیونو او آداملاردان تشکیل تاپسین کی اؤزو یاخیندان حزبین چالیشمالاریندا حضورو وار ایدی.
منیم عقیده مه دوکتور آرانینین تشکیلات و سیاسی فعالیتینی همن ایجرایئ هئیتینده اولان سیز اوچ نفر ویا ان آزی او آدام کی او تشکیلاتتا وار ایدی و یازماغا قابیلیتی اولا، یازا بیلر.
اومودوم وار یازدیقلاریمی توجه آلتینا آلاسیز.
***
آشاغیداکی مکتوبدان بیله آنلاشیلیر کی بیرینجی مکتوبدا آدی گئچنلئردن بیر پاراسی بو آچیکلامالاردان راحتسیز اولوب و کاویانا قارشی تحریکاتا ال وورموشلار. بو مکتوب اسکی آلفابئتینده و تورک دیلینده یازیلمیشدیر.
آذربایجان سووئت سوسیالیست رئسپوبلیقاسینین داخیلی ایشلر ناظری حورمتلی کوسکوف یولداشا
دئموکرات پارتییاسینین عضوو کاویان جعفر طرفیندن:
عریضه
احترامیله یازیب معلوم ائدیرهم کی ۱۵ ایولدا (ایلولدا؟)تشکیل اولونموش گئنیش جلسهنین قراری علیه ینه اولاراق بیر سیرا دموکرات پارتییاسینین مرکزی کومیته عضولری باکی و رایونلاردا او جملهدن شاماخی و کیروفاباد دا تشکیل اولونان بوتون فیرقه ایجلاسلاریندا منی خاین و باشقا بوهتانلار ایله لکلنمغه چالیشیرلار. مثلاً توتدوروب سورگون ائتمک وعدهلری وئریب ایمضا توپلاییرلار. در صورتیکه(او حالدا کی) من دوزگون و حقلی اولاراق مرکزی کومیته عضولرینین بعضیلریندن آذربایجان کمونیست پارتییاسینا معلومات وئرمیشم. معلوم اولدوغو کیمی بو معلوماتین وئریلمهسی لازیم گؤرولممیش دور.
بیر صورتده کی منیم الیمده اولان موجود سندلر اثبات ائدیر کی همیشه من آذربایجان خلقینه صادق و آذربایجاندا بویوک نیفوذا مالیک اولموشام. بیله کی گونئی آذربایجاندا دئموکرات پارتییاسینین یآرانماسی پیشوری ایله بیرلیکده تشکیل وئرمیشدیک و میللی حوکومتیمیزین یارانماسیندا اینقیلابی حرکاتینهعمله گلمهسی پارتیزان و حربی قوهلرین یارادیلماسی منیم مسولیتیم ایله تشکیل ائدیلمیشدور. عالی سوادیمین اولماماسینا باخمییاراق ۳۵ ایل اینقیلابی حرکاتلار و فعالیتلرده تجروبهم واردیر. منیم علیه یمه سون گونلرده آپاریلان یاراماز تبلیغاتلارین قارشیسینی آلماق ایچون سیزدن خواهیش ائدیرهم. ۶۵ ایل شرافتله یاشاییب حالییه خسته و ساکیت ۱۲ باش عائلهم ایله بیرلیکده اؤز منزیلیمده اوتوروب بونلارین ۸ نفرینین تحصیلینی دوام ائتتیرمکله مشغولام و هئچ جور ریاست و فیرقه باشجیسی اولماق آرزوسوندا دئیلم. اونا گؤره ده عمرومون آخیرلرینده منی دوست دوشمان یانیندا حؤرمتدن سالماسینلار. نئجه بیر سیاسی پناهنده سیزدن اومود گؤزلورهم.
امضا: کاویان ....۵۴
***
آذربایجان مسئلهسی
مسالمتآمیز یولیله حل ایدیلمهسی
بوگون 2شنبه30 ساعت5ده خبر وئردیلرکه*دولت قوهسی صائیندژ منطقهسینده سوراَت وباغچه*میشه طرفیندن شدید صورتده حملهیه کئچمیشلر*بو ایسه قوامالسلطنهنین دوننکی اعلامیهسینن کاملآ* خلافینهدیر.
فدائیلره مدافعه امری وئریلمیشدیر قوی ایران خلقی* آذربایجا[ن]ایله ایرانین آیری نقطهلرینده نفاق*تولید ائدنلری تانیسینلار قارداش خائنلر[ ؟ ] شدید*صورتده جزالاناجاقلار.خلقیمیز بیرتن واحدکیمی آیاغا* قالخیب آزادلیغیمیزدان مدافعه ائتمهلیدیر*همین گونده شهری حکومت نظامی اعلان* اولدی. گئجه ساعت 11دن صونرا*بیرگون صونرا همین حکومتی نظامی لغو اولدی.
ایران میلتینین آزادلیغی 50-40 ایل بوندان قاباق آذربایجان*خلقی ایران اوزرینده مشروطیتی حیاته کئچیریب و وئردیگی قربانلیقلارین*سایهسینده آزادلیق بایراغین اوجالتمیشدی ایرانین بینالمللی موقعقتی*نین ایجاباتینه گوره بعضی خارجی سیاستلر اثرینده آذربایجان ملتینن* مینلرجه شهید اولموش قربانلارین نتیجهسی هدره گئدیب ارتجاع*دا یرهلر(؟) ئوز استعماری نفعلرینی حفظ ائتمک ایچون ایرانی ئوز*لرینه اویونجاق ایتدیکده بورانین دوره سینده چین دیواری چکمیشدیلر*بو وقت رضاخانین استبداد سلطهسی نتیجهسینده ایران ملتی*ئوز حقوقلاریندان تمامیله محروم اولاراق مطلق اسارت* آلتیندا یاشاییردیلار ملت دولتین نه اولدوغینی بیلمیردی مشروطیت* قانونلاری تمامیله ایاق آلتینا آلینیب و بیرعده خلقه تحمیل اولموش*لار آخردا او منحوس دوره یه[سون] قویولماق
ایندی آذربایجاندا داها بوش بوغازلارین سوزلرینه قولاق*آسماق ایستهمهییب ایران ملتینین مصالحین نظره*دوتماق لا ایران باشچیلارین دان[ ؟ ]دوزگون عمل طلب ایدیرلر*بو عمللر شبهه سیز ایران اوزرینده ایران آزادیخواهلا*رین کمکلیغی ایله حیاطه کئجهجکدیر بونا امینیک*
صفحه3=
مختارنماینده لری آقایان پیشهوری صادق پادگان* دکترجهانشاهلو فریدون ابراهیمی صادق دیلمقانی*آقای محمدحسین خان سیف قاضی آذربایجان کردستانین*نمایندهسی اوبیری طرفدن دانیشیق عمله گلدی یوخاریدا* قید اولونموش نمایندهلر ئوز نقص سیز وایرادسیز*اعتبارلارینی مبادله ایتدیکدن صونرا آشاغیداکی مادهلرین* باره سینده موافقت ایتدیلر
1ماده، کئچمیش مستبد حکومتین لشکری وکشوری مامورلارینین* فشاری آزادلیق ودموکراسی د شمنلرین تحریکاتی نتیجه*سینده1324نجی ایلین شهریورآیینن 12سنده وجودا گلمیش* نهضت مترقی دموکراتیک و ایران حقیقی استقلالیت و تمامیتینی ضامن اولان بیر نهضت تانینیر
2ماده آذربایجان که کئچمیش 3-4نجی استانلار وخمسه *ولایتینه شاملدیر معین ارضی بیر واحد صورتینده خودمختار حکومت* آدی ایله ایران مملکتینین جزوی ومرکزی ایسه تبریز دیر
صفحه4=
چهارشنبه گونی اردیبهشت آیینین 25نده آخشام ساعت 8*تمامدا تبریز [ایکی کلمه اوخونانمادی]مختلف طبقهلردین*تشکیل اولونموش عمومی کنفرانسدا آذربایجانخلقینین تهرانا* گوندرهریلن دانیشیقلاری تصدیق وتقدیر وتمجید(؟)*[ائدیریب=؟]ایدیلر
نمره 201 ایکینجی دوره
آذربایجان نمایندهلری ایله طهران حکومتی*ایله آپاردیقلاری مذاکره بارهسینده
اعلامیه
تبریز نمایندهلری 23-2-25 تبریزه قایتدی
ستارخان مجسمهسینین آچیلیشی
جمعه گونی اردیبهش آیینین 27 سینده دموکراسی* حرکاتیمیز تاریخینده ینی پارلاق بیر صفحه آچیلدی
مدیر مسئول و سر دبیر :
دکتر حسین شرقی دره جک (سوی تورک)
Sorumlu müdür və baş yazar :
Dr. Hüseyn Şərqidərəcək (SOYTÜRK)
دونیا دا ائله بیر میللت یوخدور کی اونون ائنیشلی و یوخوشلو تاریخی اولماسین. اولوسلار جانلی و دینامیک اولدوغوندان اونلارین دا یاخشی و پیس زامانلاری اولور. خالقلارین خسته لیکلری ایله دیریلیشلری و قازانیملاری ایله یاناشی یئنیگیلری ده اولور.
تیتر ائله دییم جمله ایسه ساده جه بیز آذربایجان تورکلرینین بیر ایللیک تاریخینی یادا سالیر و قدیمتاریخی اولان بو دیارین و اولوسون بیر ایل ده اوغورونو و مغلوبیتینی گوز اونونه قویور.
بیز ایسه مین ایللر باشی دیک و اوجا میللت اولماقلا یاناشی البته چتین و ازیک گونلریمیزده اولموشدور. او گونلرین بیری ایسه 1945- 1946 –جی ایللردیر. ظلمه قارشی کوتلوی دیره نیش سرگیله ین آذربایجان تورکلری باشا خالقلارا دا اورنک تشکیل ائدیردیلر. عدالت و حق نامینه پهلوی رژیمینین آنتی تورک و آنتی اینسانی سیاستلرینه دیره نیش و مقاومتله یاناشی عدالتلی دولت قوروجولوق نمونه سی ده اورتایا قویموش اولدولار.
دیلیمیزه و مدنیتیمزه دیوان توتان قوندارما پهلوی رژیمینه تاریخی درس وئرن آذربایجان انسانی هم ده سوسیال عدالتین برپاسی اوچون کوتلوی مقاومته ال آتاراق ظالیم رژیم و اونون امپریالیست اورتاقلارینا محکم درس وئرمیش اولدولار.
تورکون تورکدن باشقا دوستو اولمادیغینی بیلیریک . بو معلوم تاریخی حادثه ده ده روس و غرب امپریالیزمی ال اله وئره رک بیزیم تاریخی مجادیله میزی یوخ ائتمک اوچون کاپیتالیزم غرب خوصوصیله ده آمریکا وکومونیزم روس بلوکو ایکیسی بیرله شرک بیری قوشون دیگری خیانتله بیزی محو ائتمه یه باشلادیلار. اوز – اوزه دوشمن کیمی گورونن ایکی جبهه ده واحید یوموروق آلتیندا تپه میزه چوکدولر. اونلارین ال آلتیلاری دا داخیل ده قارداش قیرغینی ائدرک منحوس شاه محمدرضانین امری ایله و خائن قوامین ایکی اوزلو سیاستی ایله یارانمیش وضعیتی باسدییراراق مینلرجه وطن اولادینی تبریزین و آذربایجانین دیگر شهرلرین ده قانینا غلطان ائدرک آذربایجان تورکجه سین ده یازیلان کتابلاری کوتلوی شکیل ده یاندیرراراق محو ائتدیلر.
بئله لیکله بیر میللتین اویانیشینی قانلا و آتشله باسدیردیلار. آنجاق هئچ بیر ظالم ظلمیله مظلومون آهینی یوخ ائده بیلمز . چونکو الله هر شئیه نظارت ائدیر.
ساده جه زامانلا کوزو کولون آلتینا ساخلایا بیلرلر. زامانی گلینجه آتالار دئمیشکن " سو گلن آرخا بیر ده سو گلر". آذربایجان تورکلری همیشه حقین و عدالتین یانیندا اولموشلار. تورکلر هیچ واخت آج گوز اولمامیشدیر. بیز دوشمنه ملایم دوستا آرخا اولما کاکترینه مالیک میلتیک. تورکون توره سینده چوره یینی بولمک واردیر. مین ایللر بویو اوغروندا اولدویوموز اولکه ده امپریالیزم دستکلی کوکلا رژیمین قاتیل اوردوسو طرفیندن دار آغاجلارینا آسدیلار دده ننه لریمیزی. دیلمیزه قفیل ووردولار مدنیتمیزی یوخ ائتدیلر. بیلگینلریمیزی اولومه و سورگونه محکوم ائتدیلر. گوز گوره گوره پهلوی منفور قورولوشونون تجاوزونه معروض قالدیق. میللی کیملییمیزله آلای ائتدیلر. دده بابالاریمیزی لاغا قویدولار. تحقیرلره معروض قویاراق کوله وضعییتینه دوشوردولر.
بوتون سیاسی و حربی هم ده فرهنگی امکانلاردان استفاده ائدرک آمانسیزجا بیزه سالدیرراراق درین تاریخی یادداشیمیزی یوخ ائتدیلر. اونودولماز فاجعیوی کولتورل ژنوسیده معروض قویولار. 100 ایلدیر هله ده اوزوموزه گله بیلمه میشیک. اینانیلماز باسقیلارا معروض قویاراق مختلیف تهمتلرله آنتی وطن ایماژی یاراتدیلار حال بو کی تورک اینسانی همیشه وطنپرست اولموشدور.
آشاغیدا دیرلی دوقتور سید مرندینین آرشیوینده اولان بعضی سندلری ده اوخوجولارا تقدیم ائدجم. دکتر بی و دیگر ادیب و شاعیرلریمیزه درین تشکر ائدیرم. خدافرین درگیسی 22 ایدیر دیرلی خالقیمیزین یوکسک سئوگی دسته یی ایله یاییما داوام ائتمکده دیر. انشالله بو ایش و بو کیمی دیرلی مدنیت ایشلری گنجلر طرفیندن داوام ائتدیریلرک مدنیتیمیزه جانسویو اولماغا چالیشارلار. یازیسی و یارادیجیلیغی اولمایان خالق یوخ اولماغا محکومدور. اونوتمویاق کی سوزوز قویو سو توکمکله دولماز گرک قویونون اوزوندن سو چیخسین .
اونا گوره باشقاسینین دیلی و مدنیتیله پوز وئریب یئکه جیرماق نتیجه اوز یوخلوغونا سبب اولار. اوزوموزو اویرنک و اوزوموزو قورویاق وسئوک چونک قونشویا اومود اولان آج یاتار.
مرند ده فرقه دن قالان بعضی الیازمالاری اولدوغو کیمی اوخوجولارا تقدیم ائدیریک.
آذربایجان دئموکرات فیرقهسینه آییت اولان تازا تاپیلمیش ایکی مئکتوب
آشاغیدا گلن ایکی مئکتوب ژنرال جعفر کاویان قلمی ایله یازیلیپ و ایمضالانیپ. مکتوبلاردا بیر پارا سؤزلر آچیکلانماکتادی کی مومکوندور فیرقهنین پرده آرخا تاریخینین بیر گوشهسینی آیدینلادیپ و بو قونودا چالیشان تحقیقاتچیلارین ایشینه یارییا.
جعفر کاویان سهلانلی مممد علی و مرندین کوللو کندیندن اولان زیور خانیمدان، ۱۹۰۱ جیواریندا او گونکو مرنده باغلی اولان ساهلان کندینده دونیایا گؤز آچدی.(باشکا دئییشلره گؤره تبریزده دوغولدو)
کاویان نین چوک قاریشیق یاشامی اولوپ، نیهایت ۷۳ ایل اؤنجه دئموکرات فیرقهسینین حربی باشکان و ناظری اولوپ و بیر ایل سونرا باکییا مولتجی اولماک زوروندا قالیبدی. کاویان ۱۹۷۴دا باکینین رازین کویونده وفات ائتتی.
دؤکتور هیدایت سیدمرندی
*آشاغیدا گلن مکتوبو ژنرال کاویان عرب آلفابئتیله تورک دیلینده یازمیش. اونو لاتین آلفابئت چئوریلیشینده عینی یازیلار یازیلیپ، یالنیز مکتوبدا بیتهن سطرده ایکی اولدوز
( ** ) سیمگئسی قویولوپ.*
آذربایجان داخیلی ایشلر ناظری قوسکوف یولداشا
کاویان جعفر مممد علی اوغلو طرفیندن معلومات
بیله کی ۱۹۴۶-جی ایلده گونئی آذربایجاندا باش وئرمیش حادثه نتیجهسینده سووئت** آذربایجانینا بیر عدده دئموکرات فیرقهسینین عضولری بورایا مهاجیرت ائتمیشیک** آذربایجان دئموکرات فیرقهسینین عضولرینین علاقدار ایشلرینی ایداره ائتمک اوچون**باکیدا بیر کومیته تشکیل ائدیلمیشدیر.
۱۹۵۳-جی ایلده میر جعفر باقیروف همین تشکیل ائدیلمیش کومیتهنی باشقا بیر کومیته ایله عوض**ائتتی. بو کومیتهنین عضولریندن بعضیلری و اونو ایجراییه** بوروسونون عضولری صلاحیتسیز و فیرقه ایشلرینه یاراماز بیر عنصوردورلر دور.
۱= ۱۹۳۶-۱۹۳۷-جی ایللرده تهراندا دوکتور آرانینین باشچیلیق ائتتیگی ۵۳ لر آدلانان**کومونیست قوروبو موقع ده(وختده) عبدالصمد کامبخشده توتولموشدور.** کامبخش ایستینتاق دا بویوک ضعف نیشان وئرهرک بیر سیرا فیرقهنین تشکیلاتی و** تبلیغاتی و باشکا اسرارینی پلیس اوچون آچمیشتیر. کامبخش پولیس اوچون آچدیغی و ** وئردیغی فیرقه سیررلارینی زیندان داخیلینده اولان یولداشلار ایچریسینده دوکتور ** آرانینین آدینا پراووکاسیون ائتمیشدی و بو یول ایله ده اونو یولداشلار آراسیندا ** لکلنمغه چالیشمیشدور و بونادا مووففق اولموشدور. حتی بیله بیر وضعیته چاتمیشدور کی ** دوکتور آرانینین اؤز یولداشلاری اوندان اوز چئویریب ناحق اولاراک دؤکتور آرانینی ** دفعهلر ایله تحقیر و بایکوت ائتمیشدویرلر. نهایت محاکیمه وختینده دوکتور آرانینین ** تمامیله پاک و ناموسلو بیر آدام اولدوغو معلوم و کامبخشده خاین و ساتقین آدام ** اولدوغو میدانا چیخمیشدور. بو مسله زینداندا اولان یولداشلار او جملهدن ** باکیدا تقی شاهین، ممی دهقان، میر قاسیم چشم آذر، دوکتور جهانشاهلو، میر رحیم ولایی،** صادق پادیقان و غلام یحیی دانشییان دا اؤزو بیلیر....** حزب توده نین وختیله اولان رهبرلریندن حال حاضردا مسکووادا یولداشلار بو حادثهنی بیلیرلر. سووئت اوردوسو ایرانآ داخیل اولان کیمی کامبخش محاربه وقتیندن ** ایستیفاده ائدرک نه یول ایله اولسادا باکییا گلمیشدور. میرجعفر باقیروف ** اونون سابیقهسی ایله حسابلاشمادان اونو بیر سیرا موهوم ایشلره تعیین ائتمیش و نهایت ** اونو حزب توده نین مرکزی کومیتهسینین عضولیغینه و هابیله آذربایجان دئموکرات ......
** مکتوبون آرکا صفحهسی**
فیرقهسینین مرکزی کومیتهسینین عضولیغینه تحمیل ائتمیشدور و بئلهلیکله میرجفر باقیروف ** کامبخشین بوتون خیانتلرینین اوستونو پردلمیشدور.
۲= بعضی معلوماتا اساساً حالی حاضیرده آذربایجان دموکرات فیرقهسینین مرکزی کومیتهسینین ** صدری اولان دانشییان غلام یحیی گئچمیشده باکی لنین رایونوندا رایون سووئتینده ** ایشلرکن اونون مرتکیب اولدوغو یاراماز ایشلرینه گؤره سووئت اتفاقیندان ** قانونسوز اولاراق ایرانآ گئتمیشدیر. بو حادثهنی لنین رایونوندا یاشایان کوهنه** ایشچیلرین بیر چوخو بیلیرلر.
گونئی آذربایجانین میللی حکومتی دئورینده دانشییانین باشچیلیغ ائتتیغی میانه- زنجان ** ناحیهلریندن بیر چوخلو خیانت و جینایتلر عمله گتیرمیشدیر. هانسی کی حال حاضرده ** کیروفاباددا (گنجه/ رئد) یاشایان غلام حسین اوصانلو، زاکالاتا دا یاشییان حسین رضوان ** و مرکزی کومیتهده ایشلهیهن دآرانداشی و دوکتور جهانشاهلو بو بارهده آرتیق معلومات ** وئره بیلرلر.
گونئی آذربایجان میللی قوشون و فدایی حیصهلرینین بویوک بیر قیسمتی ** غلام یحیی نین ائتتیگی میانه جیبههسینده اولماسینا باخمییاراق دوشمن قووه سیله**........کلمه...دن و میللی حکومتین.... باش قرارگاهینین هیچ بیر امری اولمادان ** غلام یحیی میللی قوشون و فدایی حیصهلرین باشسیز بوراخاراق تورکومن چاییندان ** قرهچمن نهایت بیر باش تبریزه قاچمیشدور. بو یول ایله بویوک تلفات وئریلمهسینه ** سبب اولموشدو.
۳= رحیم قاضی ۱۹۴۷-جی ایلده باکیدا ایران قونسولخاناسییلا علاقه ساخلییاراق ** حزبی مکتبده اوخویان آذربایجانلی و کورد طلبهلرینین ایرانا گئتمهسی اوچون تحریک ائتمیشدور.
۴= میر رحیم ولایی ایسه ۱۹۳۷-۳۸-جی ایللرده سووئت اولکهسینده یاشایان وقت ** تئروتئسکیچی آدی ایله حبس ائدیلمیش بیر مددتتئن سونرا ایرانآ گؤندریلمیش دور.
۵= میر قاسیم چشم آذر گلدیکده ایسه اونون آیلوی وضعیتی یقین سووئت حکومتینه معلومدور. بیله کی اونون قوهوم و عائلهلریندن آنتی سووئت آدینا گؤره شامخور ** رایونوندا حبسه آلینیب و سورگونلره گؤندریمیش دیر. اونون شخصی وضعیتی ** ایسه فیرقهیه یاراماز حالدا اؤزونو گؤستریب و گؤسترمکتهدیر.
بیله کی حکومت میللی ** دئورینده حکومتین و پارتییانین گؤستردیگی لازیمی امردن بویون قاچیریب و باشقالارینیدا ** تحریک ائتمیشدیر. بونا گؤرهده میللی حکومتین نظارتی آلتینا آلینمیشدور و بیر نیچه گونده حبس اولونمشدور.
کاویان امضا کاویان
***
ایکینجی مکتوبو کاویان فارس دیلینده یازمیش دیر. اونو آذربایجان تورکجهسینه چئویرلیب:
حزب توده نین محترم اجراییه مرکزی کومیته هئیتینه:
تمام احترامیله او محترم هئیتین خاطرینه چاتدیریر، آلینمیش خبرلره گؤره او هئیت نئچه نفر ایران حزب کومونیست تاریخینی یازماق اوچون تعیین ائتمیش کی خاطره توپلاییرلار.
من بو قونویا توخونمورام کی بو آداملار بو ایشه نه قدر صلاحیتی وار یا یوخ فقط بونو دئمک ایستیرم کی حزب کومونیست تاریخی و ترتیباتینی یازماغا، یازانلارا یازماق و
من جعفر کاویان کی ایفتیخار ایله حزب کومونیستین بیرینجی گئنیش ییغیناغیندان او حزبین عضوو ایدیم، وظیفه گؤردوم نئچه نوکتهنی حضورونوزا قئید ائدم:
نئجه کی بیلیرسیز حزبی قورانلار و اونون باشچیلاری و حزبین فعالیت زمانی ( ۱۹۲۰-۱۹۳۸) چالیشانلارینین بیر- ایکی نفردن باشکا چوخو حیاتتا دئیللر.
حزبی فعالیت تاریخینین یازماق او جومله دن حزبین سون سازمانی یعنی آرانی تاشکیلاتی و ۵۳ نفر دؤورهسی قآرانلیک و بیلینممیش دیر. بو دؤورهیه نظر وئرمک او آداملارین ایشیدیر کی اؤزلری ایش ایچینده اولوب و حزبین فعالیتلرینده چالیشیبلار.
من تصووور ائدیرهم بونلارسیز، بیر حزبین اؤزللیکله(به خصوص)کومونیست حزبینین تاریخینی یازماغا، هئچ کومیسیونون صلاحیتی اولا بیلمز.
من کی ایران کومونیست حزبینین قورولوشوندان تا ۱۹۳۲ قدر بو حزبین تامام چالیشمالاریندا اؤزللیکله تشکیلاتیندا، و ویلایت و ایالت شعبهلرینین سازمانیندان، کامیل اطلاعاتیم وار، پیشنهاد(اؤنریرم) ائدیرهم تحقیق کومیسیونو او آداملاردان تشکیل تاپسین کی اؤزو یاخیندان حزبین چالیشمالاریندا حضورو وار ایدی.
منیم عقیده مه دوکتور آرانینین تشکیلات و سیاسی فعالیتینی همن ایجرایئ هئیتینده اولان سیز اوچ نفر ویا ان آزی او آدام کی او تشکیلاتتا وار ایدی و یازماغا قابیلیتی اولا، یازا بیلر.
اومودوم وار یازدیقلاریمی توجه آلتینا آلاسیز.
***
آشاغیداکی مکتوبدان بیله آنلاشیلیر کی بیرینجی مکتوبدا آدی گئچنلئردن بیر پاراسی بو آچیکلامالاردان راحتسیز اولوب و کاویانا قارشی تحریکاتا ال وورموشلار. بو مکتوب اسکی آلفابئتینده و تورک دیلینده یازیلمیشدیر.
آذربایجان سووئت سوسیالیست رئسپوبلیقاسینین داخیلی ایشلر ناظری حورمتلی کوسکوف یولداشا
دئموکرات پارتییاسینین عضوو کاویان جعفر طرفیندن:
عریضه
احترامیله یازیب معلوم ائدیرهم کی ۱۵ ایولدا (ایلولدا؟)تشکیل اولونموش گئنیش جلسهنین قراری علیه ینه اولاراق بیر سیرا دموکرات پارتییاسینین مرکزی کومیته عضولری باکی و رایونلاردا او جملهدن شاماخی و کیروفاباد دا تشکیل اولونان بوتون فیرقه ایجلاسلاریندا منی خاین و باشقا بوهتانلار ایله لکلنمغه چالیشیرلار. مثلاً توتدوروب سورگون ائتمک وعدهلری وئریب ایمضا توپلاییرلار. در صورتیکه(او حالدا کی) من دوزگون و حقلی اولاراق مرکزی کومیته عضولرینین بعضیلریندن آذربایجان کمونیست پارتییاسینا معلومات وئرمیشم. معلوم اولدوغو کیمی بو معلوماتین وئریلمهسی لازیم گؤرولممیش دور.
بیر صورتده کی منیم الیمده اولان موجود سندلر اثبات ائدیر کی همیشه من آذربایجان خلقینه صادق و آذربایجاندا بویوک نیفوذا مالیک اولموشام. بیله کی گونئی آذربایجاندا دئموکرات پارتییاسینین یآرانماسی پیشوری ایله بیرلیکده تشکیل وئرمیشدیک و میللی حوکومتیمیزین یارانماسیندا اینقیلابی حرکاتینهعمله گلمهسی پارتیزان و حربی قوهلرین یارادیلماسی منیم مسولیتیم ایله تشکیل ائدیلمیشدور. عالی سوادیمین اولماماسینا باخمییاراق ۳۵ ایل اینقیلابی حرکاتلار و فعالیتلرده تجروبهم واردیر. منیم علیه یمه سون گونلرده آپاریلان یاراماز تبلیغاتلارین قارشیسینی آلماق ایچون سیزدن خواهیش ائدیرهم. ۶۵ ایل شرافتله یاشاییب حالییه خسته و ساکیت ۱۲ باش عائلهم ایله بیرلیکده اؤز منزیلیمده اوتوروب بونلارین ۸ نفرینین تحصیلینی دوام ائتتیرمکله مشغولام و هئچ جور ریاست و فیرقه باشجیسی اولماق آرزوسوندا دئیلم. اونا گؤره ده عمرومون آخیرلرینده منی دوست دوشمان یانیندا حؤرمتدن سالماسینلار. نئجه بیر سیاسی پناهنده سیزدن اومود گؤزلورهم.
امضا: کاویان ....۵۴
***
آذربایجان مسئلهسی
مسالمتآمیز یولیله حل ایدیلمهسی
بوگون 2شنبه30 ساعت5ده خبر وئردیلرکه*دولت قوهسی صائیندژ منطقهسینده سوراَت وباغچه*میشه طرفیندن شدید صورتده حملهیه کئچمیشلر*بو ایسه قوامالسلطنهنین دوننکی اعلامیهسینن کاملآ* خلافینهدیر.
فدائیلره مدافعه امری وئریلمیشدیر قوی ایران خلقی* آذربایجا[ن]ایله ایرانین آیری نقطهلرینده نفاق*تولید ائدنلری تانیسینلار قارداش خائنلر[ ؟ ] شدید*صورتده جزالاناجاقلار.خلقیمیز بیرتن واحدکیمی آیاغا* قالخیب آزادلیغیمیزدان مدافعه ائتمهلیدیر*همین گونده شهری حکومت نظامی اعلان* اولدی. گئجه ساعت 11دن صونرا*بیرگون صونرا همین حکومتی نظامی لغو اولدی.
ایران میلتینین آزادلیغی 50-40 ایل بوندان قاباق آذربایجان*خلقی ایران اوزرینده مشروطیتی حیاته کئچیریب و وئردیگی قربانلیقلارین*سایهسینده آزادلیق بایراغین اوجالتمیشدی ایرانین بینالمللی موقعقتی*نین ایجاباتینه گوره بعضی خارجی سیاستلر اثرینده آذربایجان ملتینن* مینلرجه شهید اولموش قربانلارین نتیجهسی هدره گئدیب ارتجاع*دا یرهلر(؟) ئوز استعماری نفعلرینی حفظ ائتمک ایچون ایرانی ئوز*لرینه اویونجاق ایتدیکده بورانین دوره سینده چین دیواری چکمیشدیلر*بو وقت رضاخانین استبداد سلطهسی نتیجهسینده ایران ملتی*ئوز حقوقلاریندان تمامیله محروم اولاراق مطلق اسارت* آلتیندا یاشاییردیلار ملت دولتین نه اولدوغینی بیلمیردی مشروطیت* قانونلاری تمامیله ایاق آلتینا آلینیب و بیرعده خلقه تحمیل اولموش*لار آخردا او منحوس دوره یه[سون] قویولماق
ایندی آذربایجاندا داها بوش بوغازلارین سوزلرینه قولاق*آسماق ایستهمهییب ایران ملتینین مصالحین نظره*دوتماق لا ایران باشچیلارین دان[ ؟ ]دوزگون عمل طلب ایدیرلر*بو عمللر شبهه سیز ایران اوزرینده ایران آزادیخواهلا*رین کمکلیغی ایله حیاطه کئجهجکدیر بونا امینیک*
صفحه3=
مختارنماینده لری آقایان پیشهوری صادق پادگان* دکترجهانشاهلو فریدون ابراهیمی صادق دیلمقانی*آقای محمدحسین خان سیف قاضی آذربایجان کردستانین*نمایندهسی اوبیری طرفدن دانیشیق عمله گلدی یوخاریدا* قید اولونموش نمایندهلر ئوز نقص سیز وایرادسیز*اعتبارلارینی مبادله ایتدیکدن صونرا آشاغیداکی مادهلرین* باره سینده موافقت ایتدیلر
1ماده، کئچمیش مستبد حکومتین لشکری وکشوری مامورلارینین* فشاری آزادلیق ودموکراسی د شمنلرین تحریکاتی نتیجه*سینده1324نجی ایلین شهریورآیینن 12سنده وجودا گلمیش* نهضت مترقی دموکراتیک و ایران حقیقی استقلالیت و تمامیتینی ضامن اولان بیر نهضت تانینیر
2ماده آذربایجان که کئچمیش 3-4نجی استانلار وخمسه *ولایتینه شاملدیر معین ارضی بیر واحد صورتینده خودمختار حکومت* آدی ایله ایران مملکتینین جزوی ومرکزی ایسه تبریز دیر
صفحه4=
چهارشنبه گونی اردیبهشت آیینین 25نده آخشام ساعت 8*تمامدا تبریز [ایکی کلمه اوخونانمادی]مختلف طبقهلردین*تشکیل اولونموش عمومی کنفرانسدا آذربایجانخلقینین تهرانا* گوندرهریلن دانیشیقلاری تصدیق وتقدیر وتمجید(؟)*[ائدیریب=؟]ایدیلر
نمره 201 ایکینجی دوره
آذربایجان نمایندهلری ایله طهران حکومتی*ایله آپاردیقلاری مذاکره بارهسینده
اعلامیه
تبریز نمایندهلری 23-2-25 تبریزه قایتدی
ستارخان مجسمهسینین آچیلیشی
جمعه گونی اردیبهش آیینین 27 سینده دموکراسی* حرکاتیمیز تاریخینده ینی پارلاق بیر صفحه آچیلدی